Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου 2012

Στον Άρη «χιονίζει» διοξείδιο του άνθρακα!

Νέα στοιχεία από το δορυφόρο Mars Reconnaissance Orbiter


 


Νέα στοιχεία από το δορυφόρο Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) της NASA, που βρίσκεται εδώ και χρόνια σε τροχιά γύρω από τον Άρη, παρέχουν τις καλύτερες ως τώρα ενδείξεις ότι στον πλανήτη πέφτουν νιφάδες διοξειδίου του άνθρακα. Πρόκειται για το μόνο γνωστό παράδειγμα χιονόπτωσης διοξειδίου του άνθρακα οπουδήποτε στο ηλιακό μας σύστημα.

Το παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα, γνωστό και ως «ξηρός πάγος», απαιτεί θερμοκρασίες της τάξης των μείον 125 βαθμών Κελσίου, πολύ χαμηλότερες από αυτές στις οποίες παγώνει το νερό. Τα νέα στοιχεία υπενθυμίζουν πως όσο κι αν ο Άρης μοιάζει με τη Γη, δεν παύει να έχει αρκετές διαφορές και ιδιομορφίες.

Οι ερευνητές, μ’ επικεφαλής τον Πολ Χέιν του Εργαστηρίου Αεριοπροώθησης (JPL) της NASA και του πανεπιστημίου Caltech στην Καλιφόρνια, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης "Journal of Geophysical Research", ανέλυσαν δεδομένα από τα νέφη πάνω από τον «κόκκινο πλανήτη», που αφορούν τα σωματίδια και τα αέρια στην αρειανή ατμόσφαιρα, ιδίως στην περιοχή του νοτίου πόλου του πλανήτη.

Τα όργανα του δορυφόρου MRO εντόπισαν ένα μεγάλο νέφος διοξειδίου του άνθρακα διαμέτρου περίπου 500 χιλιομέτρων που παρέμεινε επί μακρόν πάνω από τον πόλο, καθώς και μικρότερα και πιο βραχύβια νέφη του ίδιου αερίου σε χαμηλότερο ύψος.

Η ανάλυση έδειξε ότι τα παγωμένα σωματίδια του διοξειδίου του άνθρακα μέσα στα νέφη είναι αρκετά μεγάλα για να μπορούν να πέφτουν στο έδαφος όσο τα νέφη διατηρούνται. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε και από παρατηρήσεις στο υπέρυθρο φάσμα των νεφών, που έδειξε ότι τα σωματίδια του «ξηρού πάγου» ξεκινούν από τα νέφη και εκτείνονται ως την επιφάνεια, κατά πάσα πιθανότητα με τη μορφή νιφάδων.

«Αυτές είναι οι πρώτες σαφείς ενδείξεις χιονο-νεφών διοξειδίου του άνθρακα. Είμαστε πλέον σίγουροι ότι τα νέφη αυτά αποτελούνται από νιφάδες διοξειδίου και αυτές είναι αρκετά βαριές για να πέφτουν ως χιόνι στην επιφάνεια», δήλωσε ο Χέιν.

Ο πάγος στην επιφάνεια του νοτίου πόλου του Άρη είναι το μόνο μέρος στον πλανήτη όπου το παγωμένο διοξείδιο του άνθρακα παραμένει όλο το έτος. Έως τώρα υπήρχε αμφιβολία για τον τρόπο που το διοξείδιο από την ατμόσφαιρα εναποτίθεται στο έδαφος. Τα νέα στοιχεία συνηγορούν ότι αυτό συμβαίνει με τη μορφή… χιονόπτωσης στη διάρκεια του αρειανού χειμώνα.

Το 2008, η αποστολή Phoenix Lander της NASA είχε παρατηρήσει για πρώτη φορά κανονικό χιόνι από νερό να πέφτει στον παγωμένο βορρά του Άρη.



Βάση στη Σελήνη σχεδιάζει η Κίνα!


Αν και η Κίνα ήδη θεωρείται υπερδύναμη, μάλλον έχει βάλει στόχο να το αποδείξει με κάθε τρόπο. Έτσι μετά τις επανδρωμένες αποστολές στο διάστημα που πραγματοποίησε...πλέον έχει πιο υψηλούς στόχους.

Όπως έγινε γνωστό, η πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου σχεδιάζει να δημιουργήσει βάση στη Σελήνη. Φυσικά δεν πρόκειται για εύκολη υπόθεση. Πρέπει πρώτα να λυθούν πολλά τεχνικά προβλήματα. Από το πώς θα γίνει η προσεδάφιση των σκαφών μέχρι το πώς θα περπατούν τα μέλη της αποστολής στην επιφάνεια του δορυφόρου μας.

Παρόλα τα εμπόδια όμως η Κίνα είναι αποφασισμένη να προχωρήσει. Έτσι το 2017 αναμένεται να στείλει ένα όχημα στη Σελήνη προκειμένου να συλλέξει δείγματα εδάφους. Όταν το όχημα αυτό επιστρέψει αναμένεται να ξεκινήσουν και οι διαδικασίες για την δημιουργία της βάσης αν και είναι άγνωστο το πότε θα ολοκληρωθεί.

Παρασκευή 21 Σεπτεμβρίου 2012

Οι αστεροειδείς μπορεί να έφεραν νερό στη Γη, δείχνουν τα ευρήματα στην Εστία


Μικροί λάκκοι στον πυθμένα του κρατήρα Marcia πρέπει να σχηματίστηκαν από την απότομη εξάτμιση νερού
Μικροί λάκκοι στον πυθμένα του κρατήρα Marcia πρέπει να σχηματίστηκαν από την απότομη εξάτμιση νερού   (Φωτογραφία:  NASA/JPL-Caltech)
Η Εστία, ο μεγαλύτερος γνωστός αστεροειδής στο Ηλιακό Σύστημα, διαθέτει αποθέματα πάγου που έφτασαν εκεί κατά την πρόσκρουση άλλων διαστημικών βράχων, δείχνουν οι παρατηρήσεις της αποστολής Dawn της NASA.

Τα ευρήματα, τα οποία παρουσιάζονται σε δύο επιμέρους δημοσιεύσεις στο περιοδικό Science, δείχνουν να συνηγορούν στη θεωρία ότι ήταν οι αστεροειδείς και οι κομήτες που εμπλούτισαν τη νεογέννητη Γη με νερό.

Η Εστία, η οποία βρίσκεται στην κύρια Ζώνη των Αστεροειδών ανάμεσα στον Άρη και τον Δία, είναι ένα ακόμα σώμα στον οποίο καταγράφεται ένας υδρολογικός κύκλος, έστω και πολύ διαφορετικός σε σχέση με τον κύκλο του νερού στη Γη.

Στην πρώτη από τις δύο δημοσιεύσεις, οι ερευνητές αναφέρουν ότι το Dawn ανίχνευσε υδρογόνο σε μικρό βάθος κάτω από την επιφάνεια του αστεροειδή, ένδειξη παρουσίας νερού. Στη δεύτερη μελέτη αναγνωρίζονται εκατοντάδες λάκκοι στην επιφάνεια της Εστίας, ορισμένοι με βάθος 200 μέτρων, οι οποίοι φαίνεται να σχηματίστηκαν όταν η θερμότητα από κάποια μεταγενέστερη πρόσκρουση προκάλεσε την απότομη εξάτμιση και εκτίναξη του νερού και άλλων πτητικών ενώσεων από το υπέδαφος.

Στις αρχές Σεπτεμβρίου, το Dawn αναχώρησε από την Εστία και και έβαλε πλώρη για ένα ταξίδι δυόμισι ετών προς τη Δήμητρα, η οποία επίσης βρίσκεται στη Ζώνη των Αστεροειδών, θεωρείται όμως πλανήτης-νάνος.
πηγή: ΔΟΛ

Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2012

Θεαματική πρόσκρουση στον Δία καταγράφηκε από ερασιτέχνες αστρονόμους

H λάμψη στην ατμόσφαιρα του Δία εκτιμάται ότι είχε διάμετρο γύρω στα 160 χιλιόμετρα (Βίντεο: George Hall)
Ο Πίτερσον είχε την τύχη να παρακολουθήσει ζωντανά την πρόσκρουση με ένα τηλεσκόπιο των 30 εκατοστών στο Ράσιν του Ουισκόνσιν.

Η λάμψη εντοπίστηκε αργότερα σε βίντεο του Τζορζ Χολ, ενός άλλου ερασιτέχνη που ζει στο Ντάλας και είχε συνδέσει το τηλεσκόπιό του σε διαδικτυακή κάμερα.

Η NASA, πάντως, παραμένει επιφυλακτική μέχρι να υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση: «Σε αυτή τη φάση, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε μόνο ότι έχουμε δύο αναφορές για το συμβάν» σχολίασε η Έιμι Σάιμον Μίλερ, επικεφαλής του εργαστηρίου πλανητικών συστημάτων στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA.

«Υποθέτω ότι επρόκειτο για κάποιον κομήτη που δεν είχε γίνει νωρίτερα αντιληπτός αλλά τώρα πια είναι παρελθόν» έγραψε ο Πίτερσον σε δικτυακό τόπο ερασιτεχνικής αστρονομίας. Η ανάρτησή του είχε τίτλο «Είδα μια έκρηξη στον Δία σήμερα το πρωί!».

Σύμφωνα με την Σάιμον Μίλερ της NASΑ, το αντικείμενο που προσέκρουσε στον γιγάντιο πλανήτη ενδέχεται να είχε διάμετρο άνω των δέκα μέτρων. «Βάσει της λαμπρότητας της έκρηξης, πιστεύουμε ότι το σώμα ήταν ελαφρώς μεγαλύτερο και πιο ενεργητικό σε σχέση με αυτό που είχαμε δει το 2010, το οποίο εκτιμάται ότι είχε μέγεθος γύρω στα δέκα μέτρα» είπε.

Οι αστρονόμοι πίστευαν κάποτε ότι οι προσκρούσεις αστεροειδών και κομητών σε πλανήτες είναι πια σπάνιο φαινόμενο. Αυτό άλλαξε με δραματικό τρόπο το 1994, όταν καταγράφηκε ο θάνατος του κομήτη Shoemaker-Levi 9 πάνω στον Δία. Η κοσμική χιονόμπαλα είχε διαλυθεί σε τουλάχιστον 21 κομμάτια που άφησαν μεγάλα σημάδια στην ατμόσφαιρα του Δία, ορισμένα μεγαλύτερα και από τη Γη.

Ακολούθησαν μια πρόσκρουση το 2009, η οποία αποδίδεται σε αστεροειδή διαμέτρου 200-500 μέτρων, και η πρόσκρουση ενός μικρότερου αντικειμένου το 2010.

Λόγω της τεράστιας μάζας του, ο Δίας πιστεύεται ότι προσελκύει περισσότερους αστεροειδείς και κομήτες από ό,τι οι άλλοι πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος. Λειτουργώντας μάλιστα ως παγίδα για τα διερχόμενα σώματα, ο Δίας πιθανότατα προστατεύει τη Γη από τέτοια ατυχήματα.

Μετά το τελευταίο συμβάν το πρωί της Δευτέρας, οι αστρονόμοι προσπαθούν να διακρίνουν αν η πρόσκρουση άφησε ίχνη στην ατμόσφαιρα του Δία -μια μεγάλη μαύρη κηλίδα από την αιθάλη που μπορεί να παρήγαγε η έκρηξη.

Σύμφωνα με την Σάιμον Μίλερ, «τα επαγγελματικά τηλεσκόπια όπως το Hubble είναι συνήθως πολύ απασχολημένα και η βοήθειά τους θα ζητηθεί μόνο αν οι ερασιτέχνες αστρονόμοι επιβεβαιώσουν ότι υπάρχει πεδίο συντριμμιών».
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ:

Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2012

Τα ταξίδια στο Διάστημα «έχουν αντιγηραντική δράση»


Σκουλήκι C.elegans στο μικροσκόπιο. Η παραμονή σε τροχιά επηρέασε γονίδια που φαίνεται ότι σχετίζονται με τη γήρανση
Σκουλήκι C.elegans στο μικροσκόπιο. Η παραμονή σε τροχιά επηρέασε γονίδια που φαίνεται ότι σχετίζονται με τη γήρανση  



Ινστιτούτα ομορφιάς και αντιγήρανσης θα μπορούσαν μια μέρα να λειτουργούν σε τροχιά, εφόσον επιβεβαιωθούν και στον άνθρωπο οι τελευταίες παρατηρήσεις σε σκουλήκια-αστροναύτες.

Διεθνής ερευνητική ομάδα αναφέρει ότι οι μικρσκοπικοί νηματώδεις σκώληκες Caenorhabditis elegans, οι οποίοι έχουν ταξιδέψει επανειλημμένα ως πειραματόζωα στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, συσσωρεύουν λιγότερες τοξικές πρωτεΐνες που συνδέονται με τη γήρανση των μυών.

Παρουσιάζοντας τα ευρήματά τους στην επιθεώρηση Scientific Reports, οι ερευνητές από τη Βρετανία, την Ιαπωνία, την Γαλλία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά αναφέρουν ότι οι συνθήκες μικροβαρύτητες μειώνουν την έκφραση (λειτουργία) επτά γονιδίων.

Όταν οι ερευνητές μείωσαν τεχνητά την έκφραση αυτών των γονιδίων σε σκουλήκια C.elegans που δεν είχαν ταξιδέψει στο Διάστημα, τα πειραματόζωα έζησαν κι αυτά περισσότερο.

Πώς όμως συνδέονται τα γονίδια αυτά με τη γήρανση των μυών και τη διάρκεια ζωής; «Δεν είμαστε απολύτως σίγουροι» παραδέχεται ο Ναθάνιελ Σέτζικ του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Φαίνεται πάντως ότι τα γονίδια αυτά σχετίζονται με το πώς το σκουλήκι αντιλαμβάνεται τις αλλαγές στο περιβάλλον του και αλλάζει το μεταβολισμό του για να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον».

»Για παράδειγμα, ένα από τα γονίδια που αναγνωρίσαμε κωδικοποιεί την παραγωγή ινσουλίνης, η οποία είναι γνωστό ότι συνδέεται με τον έλεγχο του μεταβολισμού. Στα σκουλήκια, τις μύγες και τα ποντίκια, η ινσουλίνη συνδέεται επίσης με τη ρύθμιση της διάρκειας ζωής».

Οι παρατηρήσεις στο C.elegans, επισημαίνει ο ερευνητής, προσφέρουν νέα στοιχεία για την απώλεια μυικής μάζας που είναι γνωστό ότι οι εμφανίζουν οι αστροναύτες σε μακρόχρονες αποστολές. «Γνωρίζουμε ότι οι μυς τείνουν να συρρικνώνονται στο Διάστημα. Τα τελευταία αποτελέσματά μας υποδεικνύουν ότι αυτό είναι σχεδόν σίγουρα προσαρμοστική μεταβολή και όχι παθολογική. Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, οι μυς γερνούν καλύτερα στο Διάστημα από ό,τι στη Γη».

»Δεν αποκλείεται επίσης να επιβραδύνουν οι διαστημικές πτήσεις τη διαδικασία της γήρανσης» εκτιμά ο Δρ Σέτζικ.

Δεδομένου ότι τα περισσότερα από τα γονίδια του C.elegans υπάρχουν και στον άνθρωπο, οι ερευνητές ελπίζουν τώρα να επιβεβαιώσουν τις παρατηρήσεις τους εξετάζοντας τον Αντρέ Κούιπερς, αστροναύτη της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA, οι οποίος επέστρεψε πρόσφατα στη Γη έχοντας καταρρίψει το ευρωπαϊκό ρεκόρ συνολικής παραμονής στο Διάστημα.

Τα σκουλήκια του Δρ Σέτζικ έγιναν πρωτοσέλιδο όταν επέζησαν της καταστροφής του διαστημικού λεωφορείου Columbia το 2003. Προστατευμένα μέσα σε κάνιστρα από αλουμίνιο, τα πειραματόζωα άντεξαν την επανείσοδο στην ατμόσφαιρα και τη συντριβή στο έδαφος και βρέθηκαν ζωντανά μερικές εβδομάδες αργότερα.
Newsroom ΔΟΛ

Το «Curiosity» άρχισε να… μυρίζει την ατμόσφαιρα του Άρη

 
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το όχημα «Curiosity» της NASA άρχισε να φέρνει σε πέρας την επιστημονική αποστολή του, ξεκινώντας ήδη να «μυρίζει» τη χημική σύνθεση της ατμόσφαιρας του Άρη. Το ρόβερ -επιστημονικό εργαστήριο- χρησιμοποίησε ένα από τα όργανά του για να «ρουφήξει» αέρα από τον «κόκκινο πλανήτη», ώστε να αναλύσει τις συγκεντρώσεις των διαφορετικών αερίων που περιέχονται σε αυτόν.

Είναι η πρώτη φορά, σύμφωνα με το BBC, που θα μελετηθεί η ατμοσφαιρική χημεία του πλανήτη από την επιφάνεια του, από τότε που προσεδαφίστηκαν σ’ αυτόν τα σκάφη «Viking» στη δεκαετία του ’70. Δεν αναμένονται πάντως εκπλήξεις, καθώς το διοξείδιο του άνθρακα είναι σαφώς κυρίαρχο στον αρειανό αέρα.

Με μεγαλύτερο ενδιαφέρον αναμένεται η επί τόπου ανάλυση του μεθανίου, που ήδη έχει ανιχνευθεί από δορυφορικές παρατηρήσεις και από επίγεια τηλεσκόπια. Η παρουσία μεθανίου είναι αινιγματική και παραπέμπει σε κάποια γεωχημική ή ακόμα και βιολογική (μικροβιακή) πηγή. Ελπίζεται ότι το «Curiosity» θα διαφωτίσει τους επιστήμονες επ’ αυτού. Τ’ αποτελέσματα του πρώτου σχετικού τεστ θα γίνουν γνωστά την επόμενη εβδομάδα, όμως, σύμφωνα με τους επιστήμονες, θα χρειαστεί κι άλλος καιρός έως ότου υπάρξει ένα οριστικό συμπέρασμα για την προέλευση του μεθανίου στον Άρη.

Το ρόβερ έχει κιόλας διανύσει συνολικά 109 μέτρα μέσα στον κρατήρα Γκέιλ όπου προσεδαφίστηκε πριν από ένα μήνα περίπου. Μάλιστα μία φωτογραφία του δορυφόρου Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, δείχνει καθαρά τα ίχνη που έχει αφήσει το «Curiosity» πάνω στην επιφάνεια του Άρη.

Σύμφωνα με τον επιστημονικό σχεδιασμό, σε λίγες εβδομάδες το όχημα θα φθάσει σε ένα σημείο περίπου 300 μέτρα στα ανατολικά, όπου θα αρχίσει πλέον τις γεωλογικές έρευνές του. Καθ’ οδόν το ρόβερ θα δοκιμάσει τον ερευνητικό και φωτογραφικό εξοπλισμό του σε διάφορα βράχια που θα συναντήσει. Ήδη το όχημα άπλωσε τον μήκους 2,1 μέτρων ρομποτικό βραχίονά του, ο οποίος πλέον άρχισε να δοκιμάζεται για να διαπιστωθεί ότι λειτουργεί άψογα.

Η ανώτερη ταχύτητα που κινείται το «Curiosity», είναι τέσσερα εκατοστά το δευτερόλεπτο. Τα αποτελέσματα των επιτόπιων αναλύσεών του και το υλικό των 17 καμερών του θα στέλνονται στη Γη μέσω των κεραιών που το όχημα - εργαστήριο διαθέτει, ενώ παράλληλα θα δέχεται από τους επιστήμονες στη Γη συνεχώς νέες εντολές για το πού θα κατευθυνθεί.