Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013

Άγνωστο φλεγόμενο αντικείμενο έπεσε μεταξύ Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου


Άγνωστο φλεγόμενο αντικείμενο έπεσε μεταξύ Κεφαλλονιάς και Ζακύνθου
Φωτογραφία αρχείου   (Φωτογραφία:  ΑΠΕ )

Μάρτυρες ενός περίεργου φαινομένου έγιναν το βράδυ της Τετάρτης κάτοικοι της Κεφαλλονιάς, της Ζακύνθου, της Πάτρας και των Ιωαννίνων, οι οποίοι είδαν ένα φλεγόμενο αντικείμενο να πέφτει στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των δύο νησιών.

Το φαινόμενο, από το οποίο δεν προκλήθηκαν ζημιές, έγινε ορατό περίπου στις 9:30 το βράδυ.

Σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ- ΜΠΕ, ο καθηγητής Αστρονομίας Νικόλαος Ματσόπουλος ανέφερε ότι επρόκειτο για βολίδα μετεωρίτη, δηλαδή «απομεινάρια κάποιου μετεωρίτη που πέρασε πολύ κοντά από τη Γη και η τροχιά τους διασταυρώθηκε με αυτήν του πλανήτη μας με αποτέλεσμα να εισέλθουν στην ατμόσφαιρα».
Όσο αφορά το μέγεθος του αντικειμένου, ο κ. Ματσόπουλος πρόσθεσε: «Δεν είναι μεγάλος, μπορεί να είναι μόνο μερικά εκατοστά του μέτρου και όλη αυτή η λάμψη και ο θόρυβος που βγάζει οφείλεται στην τριβή του με την ατμόσφαιρα. Ποτέ παγκοσμίως δεν έχει αναφερθεί θάνατος ή τραυματισμός από μετεωρίτη, παρά μόνο υλικές ζημιές σε σπίτια».
Τέλος, επισήμανε ότι είναι πολύ συχνό φαινόμενο ανά τον κόσμο, λόγω των 320 μετεωρικών σμηνών που υπάρχουν. «Ο χθεσινός μετεωρίτης, ανήκει στο μετεωρικό σμήνος των Λεοντιδών, επειδή προέρχονται από τον αστερισμό του Λέοντος» υποστήριξε.
IN.GR

Δευτέρα 18 Νοεμβρίου 2013

Ταξίδι στον Άρη για το ερευνητικό Maven

Ταξίδι στον Άρη για το ερευνητικό Maven

Το ταξίδι του ερευνητικού σκάφους Maven της NASA, διάρκειας 10 μηνών, με τελικό προορισμό τον Άρη αναμένεται να ξεκινήσει σήμερα.

Η εκτόξευσή του έχει προγραμματιστεί για τις 20:30 ώρα Ελλάδος.

Σκοπός του ταξιδιού είναι να καταγράψει στοιχεία που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς ο «Κόκκινος Πλανήτης» από ζεστός και υγρός εξελίχθηκε σε παγωμένο και άνυδρο.

Η αποστολή έχει κόστος 671 εκατ. δολάρια. Ήδη, στην επιφάνεια του «Κόκκινου Πλανήτη» περιπλανιέται από πέρυσι το ρόβερ «Curiosity» της NASA.

Ο επικεφαλής του επιστημονικού διαστημικού τμήματος της NASA, Τζον Γκρούνσφελντ, χαρακτήρισε το «Maven» ως «έναν έμπιστο ειδικό» προκειμένου να «κατανοήσουμε την ιστορία του Άρη και να συνεισφέρουμε τις γνώσεις μας στις επόμενες γενιές που θα σχεδιάσουν ταξίδια στον πλανήτη».

Σύμφωνα με την κρατούσα άποψη στην επιστημονική κοινότητα, νερό και διοξείδιο του άνθρακα υπάρχουν «εγκλωβισμένα» κάτω από την επιφάνεια του Άρη. Εξάλλου, τα δείγματα ορυκτών που έχουν, ήδη, εξεταστεί συνηγορούν σε αυτό. Το «Maven» είναι εξοπλισμένο με οκτώ εξειδικευμένα ερευνητικά εργαλεία προκειμένου να πραγματοποιήσει μετρήσεις στον Άρη και να επιβεβαιώσει ή όχι τη θεωρία αυτή.

Όπως έγινε γνωστό από τη NASA, αναμένεται να πραγματοποιήσει μετρήσεις για έναν ολόκληρο γήινο χρόνο.

«Κανένας άλλος πλανήτης, με εξαίρεση τη Γη, δεν έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον της ανθρωπότητας στον βαθμό που το έχει πετύχει ο Άρης» πρόσθεσε ο Γκρούνσφελντ, τονίζοντας τη σημασία της αποστολής του «Maven».

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Ο Ήλιος ετοιμάζεται να αναποδογυρίσει

To πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Ήλιου αλλάζει πολικότητα κάθε 11 χρόνια. Το βίντεο του Πανεπιστημίου Στάνφορντ εξηγεί το φαινόμενο.
 
To πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Ήλιου αλλάζει πολικότητα κάθε 11 χρόνια. Το βίντεο του Πανεπιστημίου Στάνφορντ εξηγεί το φαινόμενο.   (Φωτογραφία:  NASA 
 
Αστροφυσικοί σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε αναμονή για ένα φαινόμενο που συμβαίνει κάθε 11 περίπου χρόνια, όταν η δραστηριότητα του Ήλιου κορυφώνεται και το μαγνητικό πεδίο του αναποδογυρίζει, με το βόρειο και το νότιο πόλο να αντιστρέφονται. Η διαδικασία έχει ήδη αρχίσει και η Γη μπορεί να ελπίζει σε ένα θεαματικό βόρειο και νότιο σέλας.

«Οι πόλοι του Ήλιου αντιστρέφονται σε μια διαδικασία μεγάλης κλίμακας που εκτυλίσσεται σε διάστημα μερικών μηνών», λέει ο Τοντ Χοκσίμα του Ηλιακού Παρατηρητηρίου Wilcox στο Στάνφορντ, το οποίο παρακολουθεί το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου αδιάκοπα από το 1975.

Συνήθως η αντιστροφή συμβαίνει κατά τη διάρκεια του λεγόμενου ηλιακού μέγιστου -το αποκορύφωμα στον 11ετή κύκλο αυξομείωσης της ηλιακής δραστηριότητας, κατά το οποίο φτάνει στο μέγιστο ο αριθμός των ηλιακών κηλίδων.

Αν και ο μηχανισμός της αντιστροφής της πολικότητας δεν είναι ακόμα κατανοητός, οι ηλιακές κηλίδες παίζουν σημαντικό ρόλο, εξηγεί ο Δρ Τοκσίμα.

Οι ηλιακές κηλίδες είναι περιοχές ελαφρώς μειωμένης θερμοκρασίας στην επιφάνεια του Ήλιου, οι οποίες δημιουργούνται από μαγνητικές διαταραχές. Κάθε κηλίδα διαρκεί γύρω στον ένα μήνα και μετά εξαφανίζεται, οπότε το μαγνητικό της πεδίο μεταναστεύει στον ένα από τους δύο πόλους.

Η μετανάστευση αυτών των μαγνητικών πεδίων διαταράσσει την πολικότητα του ηλιακού μαγνητικού πεδίου στους πόλους. Το μαγνητικό πεδίο εξασθενεί, μηδενίζεται, και τελικά επανεμφανίζεται με αντίστροφη πολικότητα.

Η αντιστροφή αυτή, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τις επόμενες εβδομάδες, επηρεάζει τη λεγόμενη ηλιόσφαιρα, μια γιγάντια σφαίρα που εκτείνεται πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα και αντιστοιχεί στην περιοχή μέσα στην οποία ασκεί την επιρροή του το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου.

Η αντιστροφή συμβαίνει κατά το ηλιακό μέγιστο, κατά το οποίο ο Ήλιος είναι ιδιαίτερα δραστήριος, οπότε εκδηλώνονται περισσότερες εκρήξεις στην επιφάνεια του άστρου. Οι εκρήξεις αυτές -εκλάμψεις και εκτινάξεις στεμματικού υλικού- μπορούν να κάνουν πιο έντονο το σέλας αλλά και να προκαλέσουν βλάβες σε συστήματα ηλεκτροδότησης και τηλεπικοινωνιών.

Καθώς όμως η αντιστροφή πλησιάζει, οι αστροφυσικοί διαπιστώνουν ότι τα δύο ημισφαίρια του Ήλιου δεν είναι απολύτως συγχρονισμένα: το βόρειο ημισφαίριο άλλαξε πολικότητα το καλοκαίρι, ενώ στο νότιο ημισφαίριο η αντιστροφή αναμένεται να ολοκληρωθεί τις προσεχείς εβδομάδες.

Από το 1975 ως σήμερα, το Ηλιακό Παρατηρητήριο Wilcox στο Στάνταρτ έχει καταγράψει τέσσερις αντιστροφές σε τέσσερα ηλιακά μέγιστα.

Το μέγιστο του 2013-2014 είναι μέχρι στιγμής ασυνήθιστα ήσυχο, και ίσως αποδειχθεί το ασθενέστερο των τελευταίων 100 ετών.

Βαγγέλης Πρατικάκης

Τετάρτη 13 Νοεμβρίου 2013

Η πιο συγκλονιστική φωτογραφία που έχει δει η ανθρωπότητα - video

Κι όμως… αυτή η μικροσκοπική μπλέ κουκίδα είναι η Γή!
Αυτή είναι η φωτογραφία της Γής όπως την τράβηξε το Voyager 1. Μια μικροσκοπική, μπλέ κουκίδα που με τα βίας φαίνεται.
Pale_Blue_Dot_Carl_Sagan_ANnotated_copy
Πραγματικά σε κάνει να βάλεις τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και να σκεφτείς τη ζωή στον πλανήτη μας. Ιδίως όταν ακούμε και την συγκλονιστική περιγραφή του Carl Sagan στο βίντεο που ακολουθεί.


Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2013

Πύρινο τέλος για τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Goce


Πύρινο τέλος για τον ευρωπαϊκό δορυφόρο Goce
Περίπου 250 κιλά συντριμμιών από το δορυφόρο έπεσαν ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική   (Φωτογραφία:  ESA
Έχοντας ολοκληρώσει τη λεπτομερή χαρτογράφηση του γήινου βαρυτικού πεδίου, ο ευρωπαϊκός δορυφόρος Goce παραδόθηκε τη Δευτέρα στη βαρύτητα. Το σκάφος εισήλθε στην ατμόσφαιρα και καταστράφηκε φλεγόμενο, ωστόσο ένα μικρό μέρος κατέπεσε στον Ατλαντικό κοντά στην Ανταρκτική.

Ο Goce εισήλθε στην ατμόσφαιρα γύρω στις 02.00 ώρα Ελλάδας και ακολούθησε μια φθίνουσα πορεία πάνω από τη Σιβηρία, τον δυτικό Ειρηνικό, τον ανατολικό Ινδικό Ωκεανό και την Ανταρκτική.

Περίπου 250 κιλά συντριμμιών από το δορυφόρο των 1.100 κιλών έπεσαν στον Ατλαντικό ανάμεσα στην Ανταρκτική και τη Νότιο Αμερική, ανακοίνωσε η ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESΑ.

Όσο διήρκεσε η αποστολή το σκάφος κινούνταν σε τροχιά σε ύψος μόλις 224 χιλιομέτρων, μετρώντας τις απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας σε όλη την επιφάνεια της Γης.

Στο χαμηλό αυτό ύψος δεχόταν την τριβή των ανώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας, γι΄αυτό και έχει ασυνήθιστο, αεροδυναμικό σχήμα που περιορίζει τις εξωτερικές επιδράσεις. Ο κινητήρας ιόντων που διατηρούσε το επιθυμητό ύψος εξάντλησε τα καύσιμά του στα μέσα Οκτωβρίου και η ESA τερμάτισε  και επίσημα την αποστολή λίγες μέρες αργότερα.

Στα τρία χρόνια λειτουργίας του, ο Goce δημιούργησε έναν χάρτη του βαρυτικού πεδίου που εμφανίζει τη Γη με ένα παράξενο, ακανόνιστο σχήμα (ένθετη αριστερά).
Αντίθετα από ό,τι θα φανταζόταν κανείς, η δύναμη της βαρύτητας δεν είναι ίδια σε όλη την επιφάνεια του πλανήτη -το βάρος ενός οποιουδήποτε σώματος αλλάζει απειροελάχιστα από περιοχή σε περιοχή.

Η απόσταση από το κέντρο της Γης είναι ένας μόνο από τους παράγοντες που επηρεάζουν τη δύναμη της βαρύτητας· άλλος βασικός παράγοντας είναι κατανομή της μάζας στον πλανήτη, η οποία δεν είναι καθόλου ομοιόμορφη.
Το εσωτερικό της Γης δεν είναι ομοιογενές, αφού τα υπόγεια πετρώματα ποικίλλουν σημαντικά σε πυκνότητα. Το πάχος του φλοιού επίσης δεν είναι σταθερό, αφού, για παράδειγμα, τα Ιμαλάια συγκεντρώνουν μεγαλύτερη μάζα σε σχέση με το βυθό των ωκεανών.
Ένας άλλος παράγοντας που δημιουργεί απειροελάχιστες διακυμάνσεις της βαρύτητας είναι η κίνηση των ωκεανών, ένα φαινόμενο για το οποίο ο Goce προσέφερε πολύτιμα νέα δεδομένα.
Β. Πρατικάκης ΔΟΛ

Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2013

Ορατή και στην Κρήτη η αυριανή έκλειψη ηλίου!




Στην Ελλάδα η έκλειψη ηλίου αύριο θα είναι ορατή ως μικρή κάλυψη του ηλιακού δίσκου από τη Σελήνη. Σε άλλες περιοχές του κόσμου η έκλειψη θα γίνει αντιληπτή ως ολική.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τη χώρα μας, σύμφωνα με τους αστρονόμους, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος, η Σελήνη θα καλύψει σε ποσοστό έως 10% τον ηλιακό δίσκο στη νότια Ελλάδα, ενώ στη βόρεια Ελλάδα η κάλυψη θα είναι μικρότερη.

Αντίστοιχα, η διάρκεια της έκλειψης θα είναι μεγαλύτερη στη νότιο Ελλάδα (π.χ. πάνω από μια ώρα στην Κρήτη) και μικρότερη στη Βόρεια Ελλάδα (π.χ. περίπου μισή ώρα στη Θεσσαλονίκη).

Αναλυτικότερα, στην Αθήνα η έκλειψη θα διαρκέσει από 15:08 έως 16:05, στη Θεσσαλονίκη από 15:16 έως 15:47, στην Πάτρα από 15:06 έως 16:00 και στα Χανιά από 15:04 έως 16:17. Το μέγιστο της έκλειψης θα λάβει χώρα περίπου στο μέσον αυτών των χρονικών διαστημάτων.

Οι αστρονόμοι επισημαίνουν ότι η παρατήρηση της έκλειψης με κυάλια ή ερασιτεχνικά τηλεσκόπια πρέπει να γίνει μόνο με την προσθήκη ειδικών ηλιακών φίλτρων. Αν κανείς παρακολουθήσει την έκλειψη με γυμνά μάτια, διατρέχει κίνδυνο σοβαρής οφθαλμολογικής βλάβης. Τα απλά γυαλιά ηλίου δεν παρέχουν επαρκή προστασία.

Η έκλειψη θεωρείται σπάνια, επειδή είναι «υβριδική», δηλαδή στην Ελλάδα θα είναι ορατή ως μερική, αλλά σε άλλα μέρη της Γης θα είναι ορατή ως ολική.

Οι υβριδικές εκλείψεις είναι ορατές ως ολικές σε κάποιες περιοχές του «μονοπατιού» της έκλειψης και ως δακτυλιοειδείς σε άλλες περιοχές. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το μονοπάτι της ολικής έκλειψης θα διασχίσει τον Ατλαντικό ωκεανό, τη δυτική και την κεντρική Αφρική (η Γκαμπόν θα είναι η χώρα με την μεγαλύτερη ολική έκλειψη, διάρκειας περίπου ενός λεπτού).

Η επόμενη έκλειψη ηλίου, που θα είναι ορατή από τη χώρα μας, θα γίνει το Μάρτιο του 2015.