Πώς
γίνεται να είναι η ατμόσφαιρα του Ήλιου εκατομμύρια φορές πιο θερμή από
την επιφάνεια του άστρου; Το μεγάλο μυστήριο που ταλαιπωρεί τους
αστροφυσικούς εδώ και δεκαετίες ίσως τελικά λυθεί χάρη στο Iris, ένα
φασματόμετρο που εκτόξευσε η NASA την Παρασκευή.
Το σκάφος εκτοξεύτηκε με πύραυλο Pegasus, ο οποίος απελευθερώθηκε από ειδικό αεροπλάνο πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό έξω από την Καλιφόρνια, ανακοίνωσε η NASA. Λίγα λεπτά αργότερα βρισκόταν στη σωστή τροχιά και ετοιμαζόταν να αναπτύξει τους ηλιακούς συλλέκτες του.
Το φασματόμετρο απεικόνισης του Iris θα μελετήσει τη λεγόμενη χρωμόσφαιρα, το τμήμα της ατμόσφαιρας του Ήλιου που βρίσκεται κάτω από το ηλιακό στέμμα, το στρώμα της ατμόσφαιρας που εκτείνεται εκατομμύρια χιλιόμετρα στο Διάστημα.
Κάτω από τη χρωμόσφαιρα βρίσκεται η φωτόσφαιρα, η οποία αντιστοιχεί χονδρικά στην επιφάνεια του Ήλιου και είναι ασυνήθιστα ψυχρή, με θερμοκρασία μόλις 6.000 βαθμούς Κελσίου.
Κάποιος άγνωστος ως σήμερα μηχανισμός πρέπει να μεταφέρει ενέργεια από τη φωτόσφαιρα στο στέμμα, το οποίο έχει θερμοκρασία εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.
Η χρωμόσφαιρα (μαζί με την υποκείμενη μεταβατική ζώνη) πιστεύεται ότι παίζουν κεντρικό ρόλο σε αυτή τη μεταφορά τεράστιων ποσών ενέργειας. Η πρώτη από τις δύο εξηγήσεις που προταθεί για την τεράστια διαφορά θερμοκρασίας φωτόσφαιρας-στέμματος είναι η διάδοση κυμάτων που μεταφέρουν θερμότητα από την επιφάνεια στο στέμμα. Η δεύτερη, η οποία θεωρείται και πιο πιθανή, αφορά τη λεγόμενη μαγνητική επανασύνδεση, μια περίπλοκη διαδικασία μεταφοράς μαγνητικής ενέργειας.
Δεδομένου ότι η χρωμόσφαιρα εκπέμπει το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας της υπό τη μορφή υπεριώδους φωτός, το Iris είναι σχεδιασμένο να παρακολουθεί τον Ήλιο σε υπεριώδη μήκη κύματος.
«Το Iris θα μας δείξει τη χρωμόσφαιρα με περισσότερη λεπτομέρεια από ό,τι ήταν δυνατό στο παρελθόν» σχολίασε ο Άντριαν Ντο, αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στη NASA.
Το Iris θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με τρεις ακόμα αποστολές που διατηρούν τα μάτια τους μονίμως στραμμένα στο μητρικό μας άστρο: το αμερικανικό SDO και το ιαπωνικό Hinode, τα οποία παρακολουθούν τη φωτόσφαιρα και το στέμμα, καθώς και το ευρω-αμερικανικό SOHO, το οποίο ειδικεύεται στη μελέτη του λεγόμενου διαστημικού καιρού.
Σε αντίθεση όμως με αυτές τις αποστολές, οι οποίες παρακολουθούν μεγάλες περιοχές του ηλιακού δίσκου, το Iris θα λειτουργεί περισσότερο ως μικροσκόπιο, καθώς θα εστιάζει σε μια περιοχή που αντιστοιχεί στο 1% του ηλιακού δίσκου και θα διακρίνει σχηματισμούς διαμέτρου μόλις 200 χιλιομέτρων.
Το σκάφος εκτοξεύτηκε με πύραυλο Pegasus, ο οποίος απελευθερώθηκε από ειδικό αεροπλάνο πάνω από τον Ειρηνικό Ωκεανό έξω από την Καλιφόρνια, ανακοίνωσε η NASA. Λίγα λεπτά αργότερα βρισκόταν στη σωστή τροχιά και ετοιμαζόταν να αναπτύξει τους ηλιακούς συλλέκτες του.
Το φασματόμετρο απεικόνισης του Iris θα μελετήσει τη λεγόμενη χρωμόσφαιρα, το τμήμα της ατμόσφαιρας του Ήλιου που βρίσκεται κάτω από το ηλιακό στέμμα, το στρώμα της ατμόσφαιρας που εκτείνεται εκατομμύρια χιλιόμετρα στο Διάστημα.
Κάτω από τη χρωμόσφαιρα βρίσκεται η φωτόσφαιρα, η οποία αντιστοιχεί χονδρικά στην επιφάνεια του Ήλιου και είναι ασυνήθιστα ψυχρή, με θερμοκρασία μόλις 6.000 βαθμούς Κελσίου.
Κάποιος άγνωστος ως σήμερα μηχανισμός πρέπει να μεταφέρει ενέργεια από τη φωτόσφαιρα στο στέμμα, το οποίο έχει θερμοκρασία εκατομμυρίων βαθμών Κελσίου.
Η χρωμόσφαιρα (μαζί με την υποκείμενη μεταβατική ζώνη) πιστεύεται ότι παίζουν κεντρικό ρόλο σε αυτή τη μεταφορά τεράστιων ποσών ενέργειας. Η πρώτη από τις δύο εξηγήσεις που προταθεί για την τεράστια διαφορά θερμοκρασίας φωτόσφαιρας-στέμματος είναι η διάδοση κυμάτων που μεταφέρουν θερμότητα από την επιφάνεια στο στέμμα. Η δεύτερη, η οποία θεωρείται και πιο πιθανή, αφορά τη λεγόμενη μαγνητική επανασύνδεση, μια περίπλοκη διαδικασία μεταφοράς μαγνητικής ενέργειας.
Δεδομένου ότι η χρωμόσφαιρα εκπέμπει το μεγαλύτερο μέρος της ακτινοβολίας της υπό τη μορφή υπεριώδους φωτός, το Iris είναι σχεδιασμένο να παρακολουθεί τον Ήλιο σε υπεριώδη μήκη κύματος.
«Το Iris θα μας δείξει τη χρωμόσφαιρα με περισσότερη λεπτομέρεια από ό,τι ήταν δυνατό στο παρελθόν» σχολίασε ο Άντριαν Ντο, αναπληρωτής επιστημονικός υπεύθυνος της αποστολής στη NASA.
Το Iris θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με τρεις ακόμα αποστολές που διατηρούν τα μάτια τους μονίμως στραμμένα στο μητρικό μας άστρο: το αμερικανικό SDO και το ιαπωνικό Hinode, τα οποία παρακολουθούν τη φωτόσφαιρα και το στέμμα, καθώς και το ευρω-αμερικανικό SOHO, το οποίο ειδικεύεται στη μελέτη του λεγόμενου διαστημικού καιρού.
Σε αντίθεση όμως με αυτές τις αποστολές, οι οποίες παρακολουθούν μεγάλες περιοχές του ηλιακού δίσκου, το Iris θα λειτουργεί περισσότερο ως μικροσκόπιο, καθώς θα εστιάζει σε μια περιοχή που αντιστοιχεί στο 1% του ηλιακού δίσκου και θα διακρίνει σχηματισμούς διαμέτρου μόλις 200 χιλιομέτρων.
Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου