Δίας : Ο «γίγαντας» του ηλιακού μας συστήματος – Βίντεο

 O Δίας είναι ο μεγαλύτερος πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος σε διαστάσεις και μάζα. Είναι ο πέμπτος κατά σειρά πλανήτης ξεκινώντας από τον Ήλιο.

Είναι ένας γίγαντας αερίων με μάζα λίγο μικρότερη από το ένα χιλιοστό της ηλιακής, αλλά δυόμισι φορές μεγαλύτερη του αθροίσματος της μάζας των υπόλοιπων πλανητών του ηλιακού συστήματος. Ο Δίας, μαζί με τον Κρόνο, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα, αναφέρονται ως αέριοι γίγαντες.

Ο πλανήτης ήταν γνωστός από τους αστρονόμους της αρχαιότητας και συνδέθηκε με τη μυθολογία και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις πολλών πολιτισμών.

Οι Έλληνες και αργότερα οι Ρωμαίοι ονόμασαν τον πλανήτη από τον ελληνικό θεό Δία (Jupiter). Όταν φαίνεται από την Γη, ο Δίας μπορεί να φτάσει σε φαινόμενο μέγεθος -2,95, καθιστώντας τον κατά μέσο όρο, το τρίτο φωτεινότερο αντικείμενο στον ουρανό τη νύχτα μετά από τη Σελήνη και την Αφροδίτη. (Ο Άρης μπορεί να ταιριάξει σε σύντομα χρονικά διαστήματα τη φωτεινότητα του Δία σε συγκεκριμένα σημεία της τροχιάς του.)

Σύμφωνα με το el.wikipedia.org, Δίας αποτελείται κυρίως από υδρογόνο, με το ένα τέταρτο της μάζας να είναι ήλιο.

Μπορεί επίσης να έχει βραχώδη πυρήνα που αποτελείται από βαρύτερα στοιχεία. Λόγω της ταχείας περιστροφής του, το σχήμα του Δία είναι αυτό ενός πεπλατυσμένου σφαιροειδούς (έχει μια μικρή, αλλά σημαντική διόγκωση γύρω από τον ισημερινό).

Η εξωτερική ατμόσφαιρα είναι εμφανώς χωρισμένη σε διάφορες ζώνες σε διάφορα γεωγραφικά πλάτη, με αποτέλεσμα αναταραχή και καταιγίδες κατά μήκος των ορίων αλληλεπίδρασής τους.

Ένα σημαντικό αποτέλεσμα είναι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, μια τεράστια καταιγίδα που είναι γνωστό ότι υπήρχε τουλάχιστον από τον 17ο αιώνα, οπότε και παρατηρήθηκε για πρώτη φορά με τηλεσκόπιο.

Γύρω από τον πλανήτη είναι ένα αχνό πλανητικό σύστημα δακτυλίων και μια ισχυρή μαγνητόσφαιρα. Περιβάλλεται επίσης από τουλάχιστον 79 δορυφόρους, συμπεριλαμβανομένων των τεσσάρων μεγάλων Γαλιλαϊκών δορυφόρων, όπως ονομάζονται τα φεγγάρια που ανακαλύφθηκαν από τον Γαλιλαίο το 1610. Ο Γανυμήδης, ο μεγαλύτερος από αυτά τα φεγγάρια, έχει διάμετρο μεγαλύτερη από εκείνη του πλανήτη Ερμή.

Αστεροειδής θα περάσει την Πέμπτη 24/9/2020 ασυνήθιστα κοντά από τη Γη

Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος πέντε έως δέκα μέτρα και θα πλησιάσει τον πλανήτη μας σε απόσταση 27.000 έως 28.00 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι το φεγγάρι

Ένας -ευτυχώς μικρός- αστεροειδής θα περάσει ασυνήθιστα κοντά από τη Γη αύριο, Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για τον «2020 SW» που έχει μήκος πέντε έως δέκα μέτρα και θα πλησιάσει τον πλανήτη μας σε απόσταση 27.000 έως 28.00 χιλιομέτρων, πολύ πιο κοντά από ό,τι είναι το φεγγάρι.

Πάντως, δεν υπάρχει κίνδυνος να πέσει στη Γη, σύμφωνα με τους επιστήμονες του Κέντρου Μελετών Κοντινών στη Γη Αντικειμένων (CNEOS) του Εργαστηρίου Αεριώθησης (JPL) της NASA.

Η Σελήνη βρίσκεται σε μία μέση απόσταση 384.000 χιλιομέτρων από τη Γη (ή περίπου 30 φορές το μέγεθος του πλανήτη μας) και, συγκριτικά, ο αστεροειδής -ο οποίος ανακαλύφθηκε μόλις στις 18 Σεπτεμβρίου από αστεροσκοπείο της Αριζόνα- θα περάσει σε απόσταση περίπου όσο δύο φορές η Γη, ακόμη πιο κοντά από ό,τι κινούνται πολλοί μετεωρολογικοί και άλλοι γεωστατικοί δορυφόροι.

Η κοντινή προσέγγιση του «2020 SW» στη Γη -με ταχύτητα περίπου 28.000 χιλιομέτρων την ώρα, πιθανώς πάνω από την Αυστραλία ή τη Νέα Ζηλανδία- θα γίνει αύριο στις 14:00 ώρα Ελλάδας και θα έχει επιπτώσεις για τον αστεροειδή, καθώς η βαρύτητα του πλανήτη μας θα μεταβάλει την τροχιά του. Δεν αναμένεται να πλησιάσει ξανά τη Γη πριν τον Ιούνιο του 2029, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του JPL.

Ο αστεροειδής – ο οποίος ολοκληρώνει μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο κάθε 372 μέρες (το «έτος» του είναι λίγες ημέρες μεγαλύτερο από το γήινο)- θα γίνει φωτεινότερος όσο πλησιάζει τη Γη, αλλά δεν θα είναι ποτέ ορατός με γυμνό μάτι. Θα χρειάζεται έστω ένα μικρό τηλεσκόπιο διαμέτρου έξι έως οκτώ ίντσες για την παρατήρησή του και ο αστεροειδής, ο οποίος κινείται προς τον αστερισμό των Ιχθύων, θα φαίνεται σαν ένα πολύ αργά κινούμενο άστρο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Απίστευτη ανακάλυψη στο διάστημα - Για πρώτη φορά βρέθηκε σέλας σε κομήτη!

Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτεται κάτι τέτοιο γύρω από ένα κομήτη, παρόλο που αυτός δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο

Τα όργανα στο διαστημικό σκάφος «Ροζέτα» του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) αποκάλυψαν κάτι απρόσμενο στον κομήτη 67Ρ «Τσουριούμοφ-Γκερσιμένκο»: ότι δημιουργείται γύρω του ένα υπεριώδες σέλας.

Είναι η πρώτη φορά που ανακαλύπτεται κάτι τέτοιο γύρω από ένα κομήτη, παρόλο που αυτός δεν διαθέτει μαγνητικό πεδίο.

Στη Γη το σέλας στους δύο πόλους δημιουργείται όταν φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο έρχονται σε επαφή με το μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας.

Καθώς τα ηλιακά σωματίδια προσκρούουν στα άτομα και στα μόρια της γήινης ατμόσφαιρας, δημιουργούν λαμπερές «κουρτίνες» χρωματιστού φωτός (πράσινου-λευκού-κόκκινου) στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη. Παρόμοια φαινόμενα έχουν εντοπισθεί επίσης σε αρκετούς πλανήτες ('Αρη, Κρόνο, Δία, Ποσειδώνα, Ουρανό) και μερικούς δορυφόρους του ηλιακού συστήματος μας, ακόμη και γύρω από ένα άλλο μακρινό άστρο.

Αυτή τη φορά σέλας ανιχνεύθηκε γύρω από ένα κομήτη. Οι ερευνητές του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου και του Νοτιοδυτικού Ερευνητικού Ινστιτούτου του Τέξας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας "Nature Astronomy", διαπίστωσαν ότι τα φορτισμένα σωματίδια του ηλιακού ανέμου αλληλεπιδρούν με τα αέρια που περιβάλλουν τον παγωμένο πυρήνα του κομήτη 67Ρ και δημιουργούν το σέλας.

Η «κώμη» του κομήτη ενεργοποιείται από τα ηλιακά σωματίδια και λάμπει με υπεριώδες φως.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠ

Σε νέο κύκλο δραστηριότητας ο Ήλιος – Η σημασία του για τη Γη

 Ο ρόλος των ηλιακών κηλίδων και η εκτόξευση ακτινοβολίας στο διάστημα

Ήσυχος, όπως και ο προηγούμενος, αναμένεται ο νέος περιοδικός 11ετούς διάρκειας κύκλος δραστηριότητας του Ήλιου, ο οποίος έχει επισήμως ξεκινήσει εδώ και εννέα μήνες.

Οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν την εκτίμηση και εξηγούν πως ο ήσυχος κύκλος είναι θετικός για τη Γη, καθώς ο πλανήτης μας μάλλον δεν θα αντιμετωπίσει σημαντικούς κινδύνους, λόγω ισχυρών διαστημικών «καταιγίδων» που θα μπορούσαν να διαταράξουν τα ηλεκτρικά, δορυφορικά και επικοινωνιακά δίκτυα.

Η ένταση της ηλιακής δραστηριότητας βασίζεται στην εκτίμηση για τον αριθμό των ηλιακών κηλίδων. Όσες περισσότερες είναι, τόσο πιο μαγνητικά ενεργός είναι ο Ήλιος και τόσο περισσότερη ακτινοβολία εξαπολύει στο διάστημα με τη μορφή εκλάμψεων και εκρήξεων στεμματικής μάζας, όπως περιγράφει το ΑΜΠΕ.

Ο νέος κύκλος, ο οποίος είναι ο 25ος από τότε που άρχισε η καταμέτρηση από τους επιστήμονες το 1755, αναμένεται να κορυφωθεί τον Ιούλιο του 2025, όταν προβλέπεται να έχουν δημιουργηθεί στην επιφάνεια του Ήλιου 115 ηλιακές κηλίδες (συν/πλην δέκα). Γενικά προβλέπεται ότι θα είναι λιγότερο ενεργός από άλλους στο παρελθόν, όταν οι ηλιακές κηλίδες ξεπερνούσαν ακόμη και τις 200 στο αποκορύφωμα. Σχετικά ήσυχος ήταν και ο 24ος ηλιακός κύκλος που ολοκληρώθηκε το Δεκέμβριο του 2019 και είχε κατά μέσο όρο 114 ηλιακές κηλίδες στη φάση κορύφωσης, τις λιγότερες από το 1928.

Η επιβεβαίωση για το νέο κύκλο έγινε σε συνέντευξη ηλιακών φυσικών και άλλων επιστημόνων που διοργάνωσαν η NASA και η Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (ΝΟΑΑ)των ΗΠΑ. Όπως πάντως τονίστηκε, το γεγονός ότι ο τρέχων κύκλος αναμένεται γενικά ήσυχος, δεν σημαίνει πλήρη ανυπαρξία κινδύνων. Το 2012, κατά τον προηγούμενο ήσυχο κύκλο, το μητρικό μας άστρο δημιούργησε μια επικών διαστάσεων ηλιακή καταιγίδα (κάτι που συμβαίνει κάθε 100 χρόνια), η οποία ευτυχώς δεν χτύπησε τη Γη, αλλά κινήθηκε προς διαφορετική κατεύθυνση.

Ο διαστημικός «καιρός», που εξαρτάται καθοριστικά από τη συμπεριφορά του Ήλιου, επηρεάζει διάφορες ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εξερεύνηση του διαστήματος, η αεροπορική βιομηχανία, οι τηλεπικοινωνίες κ.α. Ευτυχώς η επιστήμη πρόγνωσης του διαστημικού καιρού κάνει ολοένα μεγαλύτερες προόδους.

Η NASA σχεδιάζει -με βάση το πρόγραμμα «Άρτεμις»- να στείλει ξανά αστροναύτες στη Σελήνη το 2024, λίγο πριν την κορύφωση του τρέχοντος ηλιακού κύκλου. Γι' αυτό χρειάζεται αξιόπιστη πρόβλεψη για την ηλιακή δραστηριότητα, ώστε να βεβαιωθεί πως δεν θα στείλει τους ανθρώπους της σε επικίνδυνο περιβάλλον.

(Πηγή εικόνας: ΑΜΠΕ)

Πρώτο κοντινό πέρασμα από τον Ήλιο σήμερα για το ευρωπαϊκό σκάφος Solar Orbiter

Τον Δεκέμβριο θα περάσει σε απόσταση 500.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Αφροδίτης

15/06/2020

Το πρώτο σχετικά κοντινό πέρασμά του από το μητρικό άστρο του ηλιακού συστήματός μας, κινούμενο σε απόσταση περίπου 77 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, κάνει σήμερα το ηλιακό παρατηρητήριο Solar Orbiter του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).

Το σκάφος, γνωστό και ως SolO, το οποίο κατασκευάστηκε από την ευρωπαϊκή αεροδιαστημική βιομηχανία Airbus, εκτοξεύθηκε φέτος τον Φεβρουάριο και, μαζί με το αντίστοιχο Parker Solar Probe της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) που προηγήθηκε, θα μελετήσουν για πρώτη φορά από τόσο κοντά και με τόση λεπτομέρεια τον Ήλιο και τη δυναμική συμπεριφορά του, όπως εξηγεί το ΑΜΠΕ.
Την πρώτη κοντινή διέλευση (περιήλιο) του Solar Orbiter, το οποίο προς το παρόν κινείται ανάμεσα στις τροχιές του Ερμή και της Αφροδίτης, θα ακολουθήσουν άλλες ακόμη πιο κοντινές τα επόμενα χρόνια, ώσπου το σκάφος να πλησιάσει σε απόσταση έως 43 εκατομμυρίων χιλιομέτρων (η Γη βρίσκεται σε απόσταση 149 εκατ. χλμ. από το άστρο μας). Μέχρι τώρα, τον Ήλιο έχουν πλησιάσει περισσότερο -πλην του σύγχρονου Parker Solar Probe που στις 7 Ιουνίου πέρασε σε απόσταση μόλις 19 εκατ. χλμ.- τα παλαιότερα σκάφη Mariner 10, Helios 1 & 2 και Messenger, τα οποία, όμως, δεν είχαν τις ίδιες τεχνολογικές δυνατότητες παρατήρησης.

powered by Rubicon Project

Σε αυτήν τη φάση, οι μηχανικοί και ελεγκτές του Solar Probe «τσεκάρουν» την ομαλή λειτουργία των συστημάτων και των δέκα επιστημονικών οργάνων του. Η κανονική λειτουργία του θα αρχίσει σε περίπου ένα έτος, αλλά ήδη λειτουργεί το μαγνητόμετρό του, το οποίο καταγράφει τα μαγνητικά πεδία του ηλιακού «ανέμου», του ρεύματος φορτισμένων ενεργειακά σωματιδίων που ο Ήλιος εκτοξεύει στο διάστημα.
Φέτος τον Δεκέμβριο, σύμφωνα με το BBC, το Solar Orbiter θα περάσει σε απόσταση μόνο 500.000 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Αφροδίτης, καθώς θα κάνει «μανούβρα» για να προσεγγίσει στη συνέχεια περισσότερο τον Ήλιο.
ΠΗΓΗ:NEWSBEAST.GR

Πανσέληνος και έκλειψη παρασκιάς Σελήνης: Σήμερα το βράδυ το εντυπωσιακό φαινόμενο

πριν 10 λεπτά

01/06/2020, 10:22

Η έκλειψη θα διαρκέσει συνολικά τρεις ώρες και 18 λεπτά

Με μία μοναδική έκλειψη ξεκινάει το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος.

Μάλιστα, η έκλειψη Σελήνης θα είναι ορατή από τη χώρα μας, πρόκειται για ένα φαινόμενο κατά το οποίο το φεγγάρι περνάει μέσα από την παρασκιά της Γης, δηλαδή το εξωτερικό τμήμα της σκιάς του πλανήτη μας.

Παράλληλα, θα υπάρξει πανσέληνος, η τελευταία της άνοιξης πριν το θερινό ηλιοστάσιο στις 20 Ιουνίου.

Κατά τη διάρκεια της έκλειψης, η Σελήνη σκοτεινιάζει ελαφρά αλλά όχι τελείως όπως στην κανονική έκλειψη. Το φαινόμενο -εφόσον ο καιρός το επιτρέψει- θα είναι ορατό από το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης (και από την Ελλάδα), την Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία.

Η έκλειψη θα διαρκέσει συνολικά τρεις ώρες και 18 λεπτά. Στην Αθήνα θα αρχίσει στις 20:45, θα φθάσει στο μέγιστο στις 22:25 (όταν πάνω από το 50% του φεγγαριού θα βρεθεί εντός της παρασκιάς της Γης) και θα τελειώσει λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα.

Αυτή είναι η δεύτερη φετινή έκλειψη, καθώς είχε προηγηθεί στις 10 Ιανουαρίου, επίσης, μία έκλειψη παρασκιάς Σελήνης. Θα ακολουθήσουν εντός του 2020 μία δακτυλιοειδής έκλειψη Ηλίου στις 21 Ιουνίου, μία έκλειψη παρασκιάς Σελήνης στις 5 Ιουλίου, μία τέταρτη έκλειψη παρασκιάς Σελήνης στις 30 Νοεμβρίου και, τέλος, μία ολική ηλιακή έκλειψη στις 14 Δεκεμβρίου.

SpaceX: Το Crew Dragon προσδέθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό

Ο Έλον Μασκ φανερά συγκινημένος έκανε λόγο «για το πρώτο στάδιο του ταξιδιού μας για να εγκαταστήσουμε πολιτισμό στον Αρη»

---

Το διαστημόπλοιο της SpaceX Crew Dragon έφθασε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου και προσδέθηκε χωρίς προβλήματα, λίγα λεπτά νωρίτερα από το πρόγραμμα, μεταφέροντας τους δύο αστροναύτες της Nasa και ολοκληρώνοντας με επιτυχία ένα κρίσιμο βήμα της διαστημικής αποστολής.

powered by Rubicon Project

Ο Μπομπ Μπένκεν και ο Νταγκ Χάρλι, που εκτοξεύθηκαν χθες με πύραυλο της SpaceX από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι της Φλόριντα, είναι οι πρώτοι αστροναύτες της NASA που φθάνουν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό χάρις σε διαστημόπλοιο ιδιωτικής εταιρείας.
«Είναι τιμή να συμμετέχω στο εγχείρημα αυτό εδώ και εννέα χρόνια, από την τελευταία φορά που ένα αμερικανικό διαστημόπλοιο προσδέθηκε στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό», δήλωσε ο Ντάγκ Χάρλι.
Από την διακοπή των αποστολών των αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων το 2011, ρωσικοί πύραυλοι έστελναν τους Αμερικανούς αστροναύτες στον ΔΔΣ.
Η Nasa ανέθεσε στην SpaceX την κατασκευή ενός νέου διαστημικού «ταξί» και, αν η παρούσα αποστολή, η οποία είναι πιθανόν να διαρκέσει μέχρι τον Αύγουστο, αποδειχθεί ασφαλής, οι Αμερικανοί δεν θα εξαρτώνται πλέον από τους Ρώσους για να φθάσουν στο Διάστημα.
Η SpaceX έχει δεσμευθεί προς την Nasa για έξι allers-retours προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμού, με τέσσερις επιβαίνοντες αστροναύτες, έναντι 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων που καταβλήθηκαν από το 2011 στο πλαίσιο συμβολαίου με την εταιρεία του Ελον Μασκ.
Πρώτο στάδιο
Η SpaceX μετέφερε ήδη φορτία προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό από το 2012, αλλά είναι η πρώτη φορά που η Nasa εμπιστεύεται στην εταιρεία ό,τι πολυτιμότερο διαθέτει: τους αστροναύτες της.
«Δυσκολεύομαι να μιλήσω, δουλεύουμε 18 χρόνια με αυτόν τον στόχο. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι εκπληρώθηκε», δήλωσε φανερά συγκινημένος ο Ελον Μασκ στο Διαστημικό Κέντρο Κένετι μετά την επιτυχημένη χθεσινή εκτόξευση.
Για τον οραματιστή αυτόν επιχειρηματία, με εμμονή για τον κόκκινο πλανήτη, πρόκειται «για το πρώτο στάδιο του ταξιδιού μας για να εγκαταστήσουμε πολιτισμό στον Αρη» και να κάνουμε την ανθρωπότητα «πολυπλανητικό είδος».
Η πρώην start-up νίκησε την Boeing, στην οποία είχε επίσης ανατεθεί από την NASA η αποστολή μεταφοράς αστροναυτών προς τον Διεθνή διαστημικό Σταθμό. Ομως το Starliner, η «κάψουλα» της Boeing, απέτυχε τον περασμένο στην μη επανδρωμένη δοκιμαστική της πτήση.

LIVE: Αντίστροφη μέτρηση για την πρώτη επανδρωμένη πτήση της SpaceX

Πρώτη καταχώρηση: Σάββατο, 30 Μαΐου 2020, 20:18

Την Τετάρτη η πτήση αναβλήθηκε λόγω καιρού και έτσι σήμερα, Σάββατο, ήρθε η ώρα για
τη δεύτερη απόπειρα για την εκτόξευση της πρώτης επανδρωμένης αποστολής στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό της τεχνολογικής εταιρείας SpaceX. 
Η εκτόξευση  από τη Φλόριντα των ΗΠΑ προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) είναι προγραμματισμένη για τις 22:22 (ώρα Ελλάδας).
Και σήμερα, ο καιρός δεν φαίνεται ιδανικός για την εκτόξευση, ενώ το CNN αναφέρει πως έχει αρχίσει να βρέχει ελαφρώς.
Εάν πραγματοποιηθεί η πτήση, θα είναι η πρώτη επανδρωμένη αποστολή της εταιρείας του Ίλον Μασκ.
Δείτε ζωντανα τη διαδικασία και την εκτόξευση εδώ: 
ή εδώ:

30 χρόνια τηλεσκόπιο Hubble μέσα από 30 εκπληκτικές εικόνες του διαστήματος

Τα 30 χρόνια από την εκτόξευση του διαστημικού τηλεσκόπιου Hubble θέλει να τιμήσει η έκδοση «Expanding Universe: The Hubble Space Telescope» που κυκλοφόρησε προσφάτως, και η οποία περιέχει εικόνες που μαγεύουν τους πάντες.Η εκτόξευση του Hubble έγινε τον Απρίλιο του 1990, και το διαστημικό τηλεσκόπιο ήταν το πρώτο εργαλείο που ο άνθρωπος τοποθέτησε στο απώτερο διάστημα. Ήταν μια από τις σπουδαιότερες εφευρέσεις στην ιστορία της επιστημονικής εξερεύνησης.
Tο άλμπουμ -έκδοση του εκδοτικού οίκου Taschen- είναι απότιση φόρου τιμής σε αυτό το ορόσημο στη εξερεύνηση του διαστήματος και σε αυτό ο αναγνώστης έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με κάποιες από τις πιο απίστευτες φωτογραφίες που αιχμαλώτισε το τηλεσκόπιο (σε αυτές περιλαμβάνονται και 30 οι οποίες δεν είχαν έως σήμερα δει τα φώτα της δημοσιότητας).
Πέραν των φωτογραφιών, το άλμπουμ περιλαμβάνει κείμενα τα οποία διαφωτίζουν κάποιες από τις απορίες για το διάστημα και τον χρόνο. Μεταξύ αυτών, κείμενο του κριτικού φωτογραφίας Owen Edwards και κείμενα των αστροναυτών του Hubble, Charles F. Bolden, Jr., John Mace Grunsfeld και Zoltan Levay.

Δείτε μερικές από εικόνες

Δείτε όλες τις εντυπωσιακές εικόνες μαζί με την περιγραφή τους εδώ

Μερικές απίστευτες πληροφορίες για το Διάστημα!

1/15 ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ © Arctic-Images/Getty Images

Το Διάστημα είναι σιωπηλό

Για να μεταφερθούν τα ηχητικά κύματα, το σημαντικότερο είναι το μέσο. Καθώς δεν υπάρχει ατμόσφαιρα στο Διάστημα, ο ήχος δεν μπορεί να ταξιδέψει εκεί, καθιστώντας το απόκοσμα σιωπηλό και ήσυχο. Για το λόγο αυτό οι αστροναύτες χρησιμοποιούν ασυρμάτους για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Τα αιώνια αποτυπώματα των ποδιών

Χωρίς ατμόσφαιρα στο φεγγάρι, οι πατημασιές των αστροναυτών του Apollo θα μείνουν ανέπαφες επί περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις πατημασιές αλλά και τα σημάδια από την προσελήνωση, καθώς και άλλα υλικά τα οποία δεν πρόκειται να διαβρωθούν χωρίς νερό και άνεμο.

         Ο πιο θερμός πλανήτης

Ο πιο ζεστός πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος είναι η Αφροδίτη με μια μέση θερμοκρασία περίπου 450 βαθμούς Κελσίου. Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο Ερμής είναι ο πιο θερμός λόγω του ότι βρίσκεται πιο κοντά στον Ήλιο αλλά επειδή ο Ερμής δεν έχει ατμόσφαιρα, οι θερμοκρασίες κυμαίνονται έντονα. Από την άλλη, στην Αφροδίτη το στρώμα είναι της ατμόσφαιρας είναι παχύ και αποτελείται από διοξείδιο του άνθρακα, γεγονός που κάνει την επιφάνειά της πολύ πιο ζεστή.

• 
•   eto die < Δεμένοι για πάντα

Δεμένοι για πάντα!

Όταν δύο κομμάτια ενός συγκεκριμένου τύπου μετάλλου ακουμπήσουν μεταξύ τους στο Διάστημα, παραμένουν κολλημένα για πάντα. Αυτή η διαδικασία, γνωστή και ως ψυχρή συγκόλληση, συμβαίνει επειδή τα άτομα των αντίστοιχων μετάλλων δεν 'αντιλαμβάνονται' ότι είναι διαφορετικά και έτσι κολλάνε μεταξύ τους. Η ψυχρή συγκόλληση μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία του μέλλοντος της κατασκευής των διαστημοπλοίων.

Κινεζικό διαστημικό «σκουπίδι» 18 τόνων έπεσε στη Γη

12/05/2020, 08:45

Είναι το μεγαλύτερο από το 1991 -Έπεσε στη Γη, κάπου στον Ατλαντικό

Ένας κινεζικός πύραυλος βάρους περίπου 18 τόνων, ο Long March 5B, έπεσε στις 11 Μαΐου στη Γη, κάπου στον Ατλαντικό Ωκεανό, στα ανοικτά της δυτικής Αφρικής. Ήταν το τέταρτο βαρύτερο διαστημικό «σκουπίδι» που έχει πέσει ποτέ ανεξέλεγκτα στον πλανήτη μας και το μεγαλύτερο μετά το 1991.
 Τα μεγαλύτερα διαστημικά «σκουπίδια» που κατέπεσαν στη Γη, ήταν κατά σειρά μεγέθους ο αμερικανικός διαστημικός σταθμός Skylab το 1979, ο πύραυλος του Skylab το 1975 και ο σοβιετικός διαστημικός σταθμός Σαλιούτ-7. Στον κατάλογο θα μπορούσε να προστεθεί και το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο Columbia που το 2003 είχε πέσει στη Γη.

Το 2019 ο κινεζικός διαστημικός σταθμός Τιανγκόνγκ-2 βάρους εννέα τόνων είχε κάνει ελεγχόμενη πτώση μέσω της ατμόσφαιρας και είχε πέσει στον ωκεανό. Το 2018 ο προηγούμενος κινεζικός διαστημικός σταθμός, ο Τιανκόνγκ-1, είχε πέσει εκτός ελέγχου, αλλά χωρίς προβλήματα στον Ειρηνικό ωκεανό.

Πριν πέσει στη Γη ο πύραυλος Long March, ο οποίος είχε εκτοξευθεί στις 5 Μαΐου μεταφέροντας ένα νέο μη επανδρωμένο διαστημικό σκάφος, είχε περάσει πάνω από διάφορες κατοικημένες περιοχές, όπως το κεντρικό πάρκο της Νέας Υόρκης και το Λος Άντζελες, σύμφωνα με το CNN και το Live Science.Την ανακοίνωση της πτώσης του πυραύλου έκανε πρώτος ο αστρονόμος του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν Τζόναθαν ΜακΝτάουελ. Όπως είπε, «για ένα μεγάλο αντικείμενο όπως αυτό, συμπαγή κομμάτια, όπως μέρη των κινητήρων του πυραύλου, μπορούν να επιβιώσουν κατά τη διαδικασία επανεισόδου στην ατμόσφαιρα και να συντριβούν στη Γη. Όμως από τη στιγμή που φθάνουν στην κατώτερη ατμόσφαιρα, ταξιδεύουν σχετικά αργά, συνεπώς το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί, είναι να καταστρέψουν κάποιο σπίτι».

Ανακαλύφθηκε η κοντινότερη στη Γη μαύρη τρύπα σε απόσταση μόλις 1.000 ετών φωτός

Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν την κοντινότερη στη Γη μαύρη τρύπα που έχει βρεθεί ποτέ!
 

 
Η ίδια η μαύρη τρύπα είναι αόρατη, αφού ούτε το φως δεν μπορεί να «δραπετεύσει» από αυτήν, όμως γίνεται αντιληπτή έμμεσα μέσω των βαρυτικών επιδράσεών της στα άστρα πέριξ αυτής
Ευρωπαίοι αστρονόμοι ανακάλυψαν την κοντινότερη στη Γη μαύρη τρύπα που έχει βρεθεί ποτέ.
Απέχει μόλις 1.000 έτη φωτός από τον πλανήτη μας και έχει ως συνοδούς δύο άστρα ορατά ακόμη και με γυμνό μάτι, μαζί με τα οποία δημιουργεί ένα τριπλό σύστημα.

Προφανώς, η ίδια η μαύρη τρύπα είναι αόρατη, αφού ούτε το φως δεν μπορεί να «δραπετεύσει» από αυτήν, όμως γίνεται αντιληπτή έμμεσα μέσω των βαρυτικών επιδράσεών της στα άστρα πέριξ αυτής.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Τόμας Ριβίνιους του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας και αστροφυσικής Astronomy & Astrophysics.
Όπως δήλωσε ο ερευνητής Πετρ Χαντράβα της Ακαδημίας Επιστημών της Τσεχίας, «εξεπλάγημεν τελείως, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι αυτό είναι το πρώτο αστρικό σύστημα με μια μαύρη τρύπα που μπορεί να δει κανείς ακόμη και με γυμνά μάτια».
Η μαύρη τρύπα βρίσκεται στον αστερισμό του Τηλεσκοπίου του ουρανού του νοτίου ημισφαιρίου, ενώ το διπλό αστρικό σύστημα είναι το HR 6819.
Το ένα από τα δύο άστρα ολοκληρώνει κάθε 40 ημέρες μια τροχιά γύρω από την αόρατη μαύρη τρύπα, ενώ το δεύτερο άστρο βρίσκεται σε μεγαλύτερη απόσταση από το ζευγάρι του πρώτου άστρου και της μαύρης τρύπας.
Η συγκεκριμένη μαύρη τρύπα είναι μια από τις πρώτες που έχουν βρεθεί να μην αλληλεπιδρούν βίαια με το περιβάλλον τους, συνεπώς φαίνεται πραγματικά μαύρη.
«Ένα αόρατο αντικείμενο με μάζα τουλάχιστον τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μπορεί να είναι μόνο μία μαύρη τρύπα» δήλωσε ο Ριβίνιους.
Οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει μέχρι σήμερα μόνο δύο δεκάδες μαύρες τρύπες στο γαλαξία μας και σχεδόν όλες αλληλεπιδρούν έντονα με το γύρω χώρο, κάνοντας αισθητή την παρουσίας τους μέσω της απελευθέρωσης ισχυρών ακτίνων-Χ.
Όμως, εκτιμάται ότι κατά τη διάρκεια της ζωής του γαλαξία μας πολύ περισσότερα άστρα έχουν καταρρεύσει βαρυτικά δημιουργώντας μαύρες τρύπες.
Ο εντοπισμός μιας τέτοιας «σιωπηλής» και μάλιστα κοντινής μαύρης τρύπας αποτελεί ένδειξη, σύμφωνα με τον Ριβίνιους, ότι «πρέπει να υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια μαύρες τρύπες εκεί έξω, εμείς όμως ξέρουμε μόνο πολύ λίγες. Ξέροντας τι να ψάξουμε, θα μας διευκολύνει να τις βρούμε».
Ήδη υπάρχουν υποψίες ότι ένα άλλο κάπως πιο μακρινό σύστημα, το LB-1, μπορεί επίσης να αποτελεί τριπλό σύστημα δύο άστρων και μιας μαύρης τρύπας.
(Πηγή πληροφοριών: ΑΠΕ – ΜΠΕ)

ΝASA: «Εξαφανίστηκε» εξωπλανήτης - «Αρμαγεδδών» ή λάθος εκτίμηση;

Ποια είναι η πιθανότερη ερμηνεία βάσει της επιστημονικής ομάδας της NASA - Όλα τα σενάρια ανοιχτά, από πλανητική σύγκρουση, έως και το ακραίο της καταστροφής από ένα... Άστρο Θανάτου - Τι δηλώνουν οι επιστήμονες

Πριν από εκατομμύρια χρόνια, ένας μεγάλος διαστημικός βράχος κατάφερε να «τρυπήσει» την ατμόσφαιρα-ασπίδα της Γης και να προσκρούσει με ισχύ χιλιάδων ατομικών βομβών στην επιφάνεια του πλανήτη μας, στο σημείο που σήμερα γνωρίζουμε ως Κόλπο του Μεξικού. Το αποτέλεσμα ήταν να εξαλειφθούν τα πάντα σχεδόν στη μισή γήινη σφαίρα και να δημιουργηθεί ένα «νέφος» στην ατμόσφαιρα, το οποίο εμπόδιζε τη ζωοφόρα ηλιακή ακτινοβολία να «πέσει» στην επιφάνεια, με συνέπεια την αλλαγή του κλίματος στον πλανήτη και την παρακμή και ακολούθως εξαφάνιση των δεινοσαύρων. Το σενάριο, λοιπόν, της καταστροφής ενός πλανήτη από άλλο ουράνιο σώμα, δεν είναι επιστημονικής φαντασίας. Συμβαίνει. Έχει συμβεί στη Γη -σε ένα ποσοστό- και συμβαίνει σε πολλά σημεία του Σύμπαντος. Η σύγχρομξ τεχνολογία μας επιτρέπει να «βλέπουμε» πολύ μακρύτερα στο αχανές Σύμπαν σε σχέση με το παρελθόν. Πριν από λίγα 24ωρα, οι επιστήμονες της NASA έγιναν μάρτυρες ενός φαινομένου που ακόμα δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς. Ένας εξωπλανήτης που παρακολουθούσαν και ανέλυαν, ξαφνικά... εξαφανίστηκε! Τι συνέβη; Πρόκειται για την απόλυτη εφαρμογή του Αρμαγεδδώνα, ή για λάθος αρχική εκτίμηση της επιστημονικής ομάδας;

Οι επιστήμονες αναζητούν μία εύλογη εξήγηση. Ακριβώς λόγω της σημαντικότητας του φαινομένου και της σπανιότητάς του -για την ακρίβεια θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που ο άνθρωπος θα έχει δει... live μία καταστροφή πλανήτη-, οι ίδιοι αποφεύγουν να καταλήξουν σε βιαστικά συμπεράσματα, καθώς αν επιβεβαιωθεί το σενάριο... Αρμαγεδδών, θα είναι μία ακόμη ιστορική στην επιχείρηση «Εξερεύνηση του Διαστήματος». Για την ακρίβεια, κάποιοι πιο... προχωρημένοι, αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο ο πλανήτης -αν ήταν πλανήτης- να καταστράφηκε με μη φυσικό τρόπο, δηλαδή με ένα υπερόπλο τύπου... Άστρου του Θανάτου (για τους λάτρεις του Star Wars). Στην παρούσα φάση γνωρίζουμε ελάχιστα και υπάρχουν μόνο εικασίες. Όμως δεν αποκλείεται ακόμη και το πιο... τραβηγμένο σενάριο.

Μια ερμηνεία είναι ότι, αντί να είναι ένα πλανητικό αντικείμενο πλήρους μεγέθους, το οποίο φωτογραφήθηκε για πρώτη φορά το 2004, θα μπορούσε αντ 'αυτού να είναι ένα τεράστιο, επεκτεινόμενο νέφος σκόνης που παράγεται από τη σύγκρουση δύο μεγάλων σωμάτων σε τροχιά γύρω από το φωτεινό κοντινό αστέρι Fomalhaut. Πώς μπορεί να διαπιστωθεί κάτι τέτοιο; Με παρατηρήσεις σε προηγούμενες και μελλοντικές παρακολουθήσεις. Δεν είναι τόσο απλό, οπότε θα πάρει χρόνο...

«Αυτές οι συγκρούσεις είναι εξαιρετικά σπάνιες και γι 'αυτό είναι μια μεγάλη υπόθεση που πραγματικά μπορούμε να μελετήσουμε», δήλωσε ο András Gáspár του Πανεπιστημίου Tuscon της Αριζόνα. «Πιστεύουμε ότι βρισκόμασταν στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή για να παρακολουθήσουμε ένα τόσο απίθανο γεγονός με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA», πρόσθεσε ο καθηγητής.

«Το σύστημα Fomalhaut είναι το απόλυτο εργαστήριο δοκιμών για όλες τις ιδέες μας σχετικά με το πώς εξελίσσονται οι εξωπλανήτες και τα αστρικά συστήματα», τόνισε ο George Rieke του Παρατηρητηρίου Steward του Πανεπιστημίου της Αριζόνα. «Έχουμε στοιχεία για τέτοιες συγκρούσεις σε άλλα συστήματα, αλλά κανένα από αυτά τα μεγέθη δεν έχει παρατηρηθεί στο ηλιακό μας σύστημα. Αυτό είναι ένα σχέδιο για το πώς οι πλανήτες καταστρέφουν ο ένας τον άλλον», δήλωσε, εμφανίζοντας ως... φυσιολογικό το απόλυτα καταστροφικό σενάριο.

Το αντικείμενο, που ονομάζεται Fomalhaut b, ανακοινώθηκε για πρώτη φορά το 2008, με βάση δεδομένα που ελήφθησαν το 2004 και το 2006. Ήταν εμφανές σε αρκετά χρόνια παρατηρήσεων του Χαμπλ που αποκάλυψαν ότι ήταν μια κινούμενη κουκκίδα. Μέχρι τότε, τα στοιχεία για εξωπλανήτες συνήχθησαν ως επί το πλείστον με έμμεσες μεθόδους ανίχνευσης, όπως λεπτές αστρικές ταλαντώσεις εμπρός και πίσω από πλανήτες που περνούν μπροστά από τα αστέρια τους.

Σε αντίθεση με άλλους εξωπλανήτες, το αντικείμενο ήταν ασυνήθιστα φωτεινό σε ορατό φως, αλλά δεν είχε ανιχνεύσιμη υπογραφή υπέρυθρης θερμότητας. Οι αστρονόμοι υπέθεσαν ότι η προστιθέμενη φωτεινότητα προήλθε από ένα τεράστιο κέλυφος ή δακτύλιο σκόνης που περιβάλλει τον πλανήτη, ο οποίος -δακτύλιος σκόνης- πιθανώς σχετίζεται με σύγκρουση. Η τροχιά του Fomalhaut b εμφανίστηκε επίσης ασυνήθιστη και χαρακτηρίστηκε πολύ εκκεντρική.

«Η μελέτη μας, η οποία ανέλυσε όλα τα διαθέσιμα αρχεία του Hubble στο Fomalhaut αποκάλυψε διάφορα χαρακτηριστικά που μαζί συνθέτουν μια εικόνα που το αντικείμενο σε μέγεθος πλανήτη ίσως και να μην υπήρχε ποτέ», δήλωσε ο Gáspár.

Εικόνες του Χαμπλ που λήφθηκαν το 2014 έδειξΑΝ ότι το αντικείμενο είχε εξαφανιστεί. Τότε προέκυψε το μεγάλο μυστήριο, το οποίο ενισχύθηκε από παλαιότερες εικόνες, οι οποίες έδειχνα ότι το αντικείμενο «εξασθενεί» συνεχώς με την πάροδο του χρόνου. «Είναι σαφές ότι ο Fomalhaut b έκανε πράγματα που δεν πρέπει να κάνει ένας πλανήτης», δήλωσε ο Gáspár.

Η ερμηνεία είναι ότι ο Fomalhaut b επεκτείνεται αργά από μετά τη διάλυσή του. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα διαθέσιμα δεδομένα, οι Gáspár και Rieke πιστεύουν ότι η σύγκρουση συνέβη σε χρονικό διάστημα πολύ κοντά στις πρώτες παρατηρήσεις που έγιναν το 2004. Μέχρι τώρα το σύννεφο συντριμμιών, που αποτελείται από σωματίδια σκόνης, είναι κάτω από το όριο ανίχνευσης του Hubble. Το νέφος σκόνης εκτιμάται ότι έχει πλέον επεκταθεί σε μέγεθος μεγαλύτερο από την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο μας.

Εξίσου συγκεχυμένα είναι τα στοιχεία που δείχνουν ότι το αντικείμενο είναι πιθανότερο να ακολουθεί μια διαδρομή διαφυγής, παρά να βρίσκεται σε ελλειπτική τροχιά, όπως είναι το αναμενόμενο για τους πλανήτες. Αυτό βασίζεται στους ερευνητές που προσθέτουν μετέπειτα παρατηρήσεις στις γραφικές παραστάσεις από προηγούμενα δεδομένα. «Ένα πρόσφατα δημιουργημένο τεράστιο νέφος σκόνης, στο οποίο λαμβάνουν χώρα σημαντικές δυνάμεις ακτινοβολίας από το κεντρικό αστέρι Fomalhaut, θα ήταν φυσιολογικό να ακολουθεί μια τέτοια τροχιά», δήλωσε ο Gáspár. «Το μοντέλο μας είναι φυσικά ικανό να εξηγήσει όλες τις ανεξάρτητες παρατηρήσιμες παραμέτρους του συστήματος: τον ρυθμό επέκτασης, το ξεθώριασμα και την τροχιά του».

Επειδή το Fomalhaut b βρίσκεται προς το παρόν μέσα σε ένα τεράστιο δαχτυλίδι παγωμένων συντριμμιών που περικυκλώνουν το αστέρι, τα συγκρουόμενα σώματα πιθανότατα θα ήταν ένα μείγμα πάγου και σκόνης, όπως οι κομήτες που υπάρχουν στη ζώνη Kuiper στο εξωτερικό περιθώριο του ηλιακού μας συστήματος. Ο Gáspár και ο Rieke εκτιμούν ότι καθένα από αυτά τα σώματα που μοιάζουν με κομήτες έχουν μήκος περίπου 125 μίλια (200 χιλιόμετρα, περίπου το μισό μέγεθος του αστεροειδούς Vesta).

Σύμφωνα με τους επιστλημονες της NASA, το μοντέλο τους εξηγεί όλα τα παρατηρούμενα χαρακτηριστικά του Fomalhaut b. Η εξελιγμένη δυναμική μοντελοποίηση σκόνης που έγινε σε ένα σύμπλεγμα υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα δείχνει ότι ένα τέτοιο μοντέλο είναι ικανό να χωρέσει ποσοτικά όλες τις παρατηρήσεις. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ομάδας, το σύστημα Fomalhaut, που βρίσκεται περίπου 25 έτη φωτός από τη Γη, μπορεί να βιώνει ένα από αυτά τα γεγονότα μόνο κάθε 200.000 χρόνια.

Ο Gáspár και ο Rieke - μαζί με άλλα μέλη μιας εκτεταμένης ομάδας - θα παρακολουθήσουν επίσης το σύστημα Fomalhaut με το επερχόμενο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA κατά το πρώτο έτος των επιστημονικών επιχειρήσεων. Η ομάδα θα απεικονίσει άμεσα τις εσωτερικές ζεστές περιοχές του συστήματος, χωρίζοντας χωρικά για πρώτη φορά το αόριστο στοιχείο αστεροειδούς ιμάντα ενός εξωηλιακού πλανητικού συστήματος. Η ομάδα θα αναζητήσει επίσης πιστούς πλανήτες σε τροχιά γύρω από τον Fomalhaut που μπορεί να σμιλεύει βαρυτικά τον εξωτερικό δίσκο. Θα αναλύσουν επίσης τη χημική σύνθεση του δίσκου.
πηγή: protothema.gr

Κομήτης Μπορίσοφ: Ασυνήθιστες ανακαλύψεις για τον… “διαστρικό” επισκέπτη

Ο διαστρικός κομήτης 2I/Μπορίσοφ -το δεύτερο αντικείμενο που ανακαλύφθηκε να έχει «τρυπώσει» στο ηλιακό μας σύστημα από άλλο αστρικό σύστημα- έχει μια πολύ ασυνήθιστη χημική σύσταση, τελείως διαφορετική από τους «δικούς μας» κομήτες!Είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν τη χημική σύσταση ενός τόσο μακρινού κομήτη. Το πιο απρόσμενο χαρακτηριστικό του είναι ότι περιέχει άφθονη ποσότητα μονοξειδίου του άνθρακα, ενός δηλητηριώδους αερίου στη Γη. Το μονοξείδιο του διαστρικού κομήτη είναι εννέα έως 26 φορές περισσότερο από ό,τι στους κομήτες του ηλιακού συστήματος μας.
Το μονοξείδιο του άνθρακα, που είναι τοξικό για τους ανθρώπους, είναι κοινό αέριο στο διάστημα και μετατρέπεται σε πάγο μόνο σε μακρινές παγωμένες περιοχές.

Από αυτό οι επιστήμονες συμπεραίνουν ότι ο «Μπορίσοφ» (φέρει το όνομα του ερασιτέχνη αστρονόμου της Κριμαίας που τον ανακάλυψε το 2019) σχηματίστηκε με διαφορετικό τρόπο από ό,τι οι κομήτες του ηλιακού συστήματος μας, είτε γύρω από ένα άστρο πολύ πιο μικρό και κρύο από τον Ήλιο (πιθανώς ένα ερυθρό νάνο τύπου Μ), είτε σε μια πολύ κρύα απομακρυσμένη περιοχή του μητρικού του συστήματος, με θερμοκρασίες κάτω από μείον 250 βαθμούς Κελσίου.
Οι αστρονόμοι, οι οποίοι έκαναν δύο σχετικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό αστρονομίας «Nature Astronomy», χρησιμοποίησαν για τις παρατηρήσεις του κομήτη τα διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια Hubble, Neil Gehrels Swift και ALMA.
«Μας αρέσει να αναφερόμαστε στον “Μπορίσοφ” ως χιονάνθρωπο από κάποιο σκοτεινό και κρύο μέρος. Οι κομήτες είναι απομεινάρια θεμέλιων λίθων από την εποχή του σχηματισμού των πλανητών. Για πρώτη φορά καταφέραμε να μετρήσουμε τη χημική σύσταση ενός τέτοιου θεμέλιου λίθου από άλλο πλανητικό σύστημα, καθώς αυτός διερχόταν από το δικό μας ηλιακό σύστημα», δήλωσε ο Ντένις Μπόντεγουιτς του Πανεπιστημίου Όμπερν της Αλαμπάμα, επικεφαλής της μίας μελέτης.

Ταξιδεύει ίσως και… δισεκατομμύρια χρόνια!

Ο «Μπορίσοφ» έχει διάμετρο περίπου ενός χιλιομέτρου και για κάποιο λόγο εκτινάχθηκε μακριά από το δικό του σύστημα, κάνοντας ένα διαστρικό ταξίδι εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ετών, που τον έφερε στη διαστημική «γειτονιά» μας.

Η δεύτερη μελέτη, με επικεφαλής τον αστροβιολόγο Μάρτιν Γκόρντινερ του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA, αποκάλυψε ότι, παρά τις παραξενιές του, ο «Μπορίσοφ» έχει και ομοιότητες με τους κομήτες του ηλιακού μας συστήματος, αφού διαθέτει ανάλογη ποσότητα υδροκυάνιου.
Οι πρόσφατες παρατηρήσεις του κομήτη παρέχουν ενδείξεις ότι έχει αρχίσει να διασπάται σε τουλάχιστον δύο κομμάτια. Το πρώτο διαστρικό αντικείμενο, ο «Οουμουαμούα», που είχε γίνει αντιληπτός το 2017 να διασχίζει το ηλιακό μας σύστημα, δεν θεωρείται κομήτης, αλλά απομεινάρι από πλανήτη που διαλύθηκε και κάποιο κομμάτι του ξέφυγε στο διάστημα. Συνεπώς ο «Μπορίσοφ» είναι το δεύτερο διαστρικό αντικείμενο και ο πρώτος διαστρικός κομήτης στη διαστημική ιστορία.

Βρέθηκε βραχώδης εξωπλανήτης που μοιάζει πολύ με τη γη!

Επιστήμονες από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη ανακάλυψαν έναν βραχώδη εξωπλανήτη που φαίνεται να έχει μεγάλη ομοιότητα με τη Γη από άποψη μεγέθους και θερμοκρασίας, διαθέτοντας πιθανώς συνθήκες φιλικές για την ύπαρξη νερού και την ανάπτυξη ζωής, καθώς βρίσκεται εντός της "κατοικήσιμης" ζώνης του άστρου του.

Ο εξωπλανήτης Kepler-1649c βρίσκεται σε απόσταση 300 ετών φωτός από τη Γη και η ανακάλυψή του έγινε μετά από νέα ανάλυση παλαιότερων δεδομένων που είχε στείλει το -εκτός λειτουργίας πλέον- αμερικανικό διαστημικό τηλεσκόπιο "Κέπλερ". Στην πρώτη "ανάγνωση" ο πλανήτης πριν χρόνια είχε περάσει απαρατήρητος, αλλά τώρα, μετά από μία δεύτερη ανάλυση των στοιχείων, έγινε αντιληπτός. Από τους χιλιάδες εξωπλανήτες που έχει εντοπίσει το εν λόγω τηλεσκόπιο, ο νέος εξωπλανήτης είναι ο πιο όμοιος με τη Γη σε μέγεθος και θερμοκρασία που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

"Είναι απίστευτο ότι βρήκαμε έναν τέτοιο εξωπλανήτη τώρα, τόσα χρόνια αφότου έχει σταματήσει η συλλογή δεδομένων από το τηλεσκόπιο Κέπλερ. Αναρωτιέμαι τι άλλο μπορεί να βρεθεί τα επόμενα χρόνια στα πλούσια στοιχεία που συνέλλεξε το Κέπλερ", ανέφερε ο αστρονόμος Jeff Coughlin του Ινστιτούτου SETI της Καλιφόρνια.

Ο Kepler-1649c έχει διάμετρο μόλις 1,06 φορές μεγαλύτερη της Γης (δηλαδή 6% μεγαλύτερη) και λαμβάνει από το μητρικό άστρο του περίπου το 75% της ακτινοβολίας που δέχεται η Γη από τον Ήλιο, συνεπώς οι δύο πλανήτες έχουν θερμοκρασιακές ομοιότητες. Αντίθετα, όμως, με τη Γη, βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα μικρό και αχνό άστρο ερυθρό νάνο, που έχει το ένα τέταρτο του μεγέθους του Ήλιου. Επειδή κινείται πολύ πιο κοντά στο άστρο του από ό,τι η Γη γύρω από τον Ήλιο, ο Kepler-1649c χρειάζεται 19,5 γήινες ημέρες (η διάρκεια του έτους του) για να διαγράψει μία πλήρη περιφορά.

"Αυτός ο γοητευτικός μακρινός κόσμος μάς γεννά ακόμη μεγαλύτερη ελπίδα ότι μία δεύτερη Γη βρίσκεται κάπου ανάμεσα στα άστρα και περιμένει να την ανακαλύψουμε", δήλωσε ο Νο2 στην επιστημονική ιεραρχία της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), Thomas Zurbuchen.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Άντριου Βάντερμπουργκ του Πανεπιστημίου του Τέξας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής "The Astrophysical Journal Letters", διευκρίνισαν ότι κατά πόσο όντως ο Kepler-1649c είναι κατάλληλος για να κατοικηθεί είναι κάτι -προς το παρόν- δύσκολο να εκτιμηθεί με βάση τα έως τώρα στοιχεία. Παραμένει άγνωστο αν ο πλανήτης διαθέτει ατμόσφαιρα και τι είδους. Οι ερυθροί νάνοι έχουν την "κακή" συνήθεια να κάνουν περιοδικές εκλάμψεις επικίνδυνης ακτινοβολίας στο διάστημα γύρω τους, κάτι που μπορεί να καταστρέψει την όποια πλανητική ατμόσφαιρα.

Άλλοι εξωπλανήτες που έχουν βρεθεί έως τώρα και εμφανίζουν ομοιότητες σε μέγεθος με τη Γη είναι οι Trappist-1f και Teergarden c, ενώ σε θερμοκρασία οι Trappist-1d και TOI 700d. Αλλά έως τώρα δεν είχε ανακαλυφθεί κανένας που να είναι τόσο όμοιος με τη Γη ταυτόχρονα σε μέγεθος και θερμοκρασία και επίσης να βρίσκεται εντός της "κατοικήσιμης" ζώνης του άστρου του.

Στο ίδιο αστρικό σύστημα έχει βρεθεί εδώ και τρία χρόνια ακόμη ένας εξωπλανήτης, ο Kepler-1649b, ο οποίος βρίσκεται πολύ πιο κοντά στο άστρο, άρα αναμένεται να είναι καυτός και ακατάλληλος για ζωή (όπως η Αφροδίτη στο δικό μας ηλιακό σύστημα), ενώ δεν αποκλείεται να υπάρχουν και άλλοι πλανήτες.

Το τηλεσκόπιο "Κέπλερ", ο σημαντικότερος "κυνηγός εξωπλανητών" για όσο λειτούργησε έως το 2018, οπότε ξέμεινε από καύσιμα, έχει φέρει στο φως περίπου τα δύο τρίτα των συνολικά 4.100 επιβεβαιωμένων μέχρι σήμερα πλανητών πέρα από το ηλιακό σύστημά μας. Οι ανακαλύψεις του έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες στην εκτίμηση ότι το 20% έως 25% των περίπου 200 δισεκατομμυρίων άστρων του γαλαξία μας διαθέτουν βραχώδεις εξωπλανήτες στη φιλόξενη ζώνη πέριξ του άστρου τους.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο ανοιξιάτικος κομήτης Άτλαντας (ATLAS C/2019 Y4)

O κομήτης έχει περίοδο περιφοράς γύρω από τον ήλιο μας 4.500 χρόνια. θα τον παρατηρούμε στην ουράνια σφαίρα έως τις 24 Απριλίου 2020.

φετινή Άνοιξη μας επιφυλάσσει την παρατήρηση ενός ενδιαφέροντος ουρανίου φαινομένου: Την διέλευση του κομήτη με το όνομα Άτλαντας και για την ακρίβεια: ATLAS C/2019 Y4. Έχει ήδη φωτογραφηθεί μέσα από τηλεσκόπια, και αναμένεται στις επόμενες εβδομάδες, που θα έχει πλησιάσει περισσότερο προς τη Γη, να γίνει ορατός και με γυμνό μάτι.
Η ύπαρξη του συγκεκριμένου κομήτη έγινε γνωστή πριν λίγους μήνες, καθώς ανακαλύφθηκε από αστρονόμους στις 28 Δεκεμβρίου 2019 στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου. Καθώς δεν ήταν ορατός με γυμνό οφθαλμό (μέγεθος 19,6) ανακαλύφθηκε από κατοπτρικό τηλεσκόπιο διαμέτρου 0.5 μέτρων στο όρος Mauna Loa στη Χαβάη. Το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο αποτελεί μέρος του συστήματος ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System). Πρόκειται για ένα σύστημα δύο τηλεσκοπίων, σε απόσταση 160 χιλιομέτρων μεταξύ τους, που βρίσκονται στην Χαβάη, υποστηρίζονται από την NASA και σαρώνουν όλο τον ουρανό, αρκετές φορές κάθε νύχτα, ψάχνοντας για κινούμενα ουράνια σώματα.

Εικόνα 1: Η τροχιά του κομήτη ATLAS σε κλίση 45° σε σχέση με την τροχιά των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος (εκλειπτική). Πηγή: NASA / JPL Horizons.

Ο κομήτης Άτλαντας έχει περίοδο περιφοράς γύρω από τον ήλιο μας 4.500 χρόνια και η τροχιά του σχηματίζει γωνία 45^ο με την εκλειπτική. Στο περήλιο (στην πλησιέστερη απόσταση του από τον Ήλιο) φτάνει σε απόσταση 37,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα (ή 0,25 αστρονομικές μονάδες).
Τα παραπάνω στοιχεία της τροχιάς του Άτλαντα παρουσιάζουν τεράστια ομοιότητα με τα αντίστοιχα του κομήτη C/1844 Y1 ή Great Comet 1844, ο οποίος είχε παρατηρηθεί για πρώτη φορά τον Δεκέμβρη του 1844 στο ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας από τον καπετάνιο Wilmot, γι’ αυτό αναφέρεται και ως “κομήτης του Wilmot”. Στον ουρανό του νοτίου ημισφαιρίου ο ιστορικός αυτός κομήτης συναγωνίζονταν σε λαμπρότητα αυτήν του κομήτη του Halley.

Λόγω της εντυπωσιακής ομοιότητας της τροχιάς των δύο κομητών, είναι πολύ πιθανόν να αποτελούσαν μέρη του ιδίου κομήτη, ο οποίος διασπάστηκε περίπου 5.000 χρόνια πριν.

Εικόνα 2: Ο κομήτης Άτλας και οι γαλαξίες Μ81 και Μ82 στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου, όπως φωτογραφήθηκαν στις 18 Μαρτίου 2020. Οι γαλαξίες βρίσκονται σε απόσταση 2 εκατομμυρίων ετών φωτός. Image Credit & Copyright: Rolando Ligustri (CARA Project, CAST).

Όσοι παρατηρούν με τα τηλεσκόπιά τους τον κομήτη Άτλαντα τους τελευταίους μήνες, βλέπουν την λαμπρότητά του να αυξάνεται, καθώς αυτός προσεγγίζει τον ήλιο. Η δε κόμη του μεγαλώνει και εμφανίζεται πρασινωπή. Ορατός δεν είναι ακόμη με γυμνό μάτι, αναμένεται όμως να γίνει προς το τέλος Απριλίου. Έχοντας προχωρήσει από τον αστερισμό της Μεγάλη Άρκτου, που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019, τώρα βρίσκεται στον αστερισμό της Καμηλοπάρδαλης. Αυτές τις μέρες μπορεί να παρατηρηθεί μόνο με τηλεσκόπιο ή ισχυρά κιάλια.
Ο αστροφωτογράφος Αντώνης Φαρμακόπουλος αποτύπωσε με τον φακό του τον κομήτη Άτλαντα, σε μια από τις πρώτες φωτογραφίες στην Ελλάδα, στις 29 Μαρτίου 2020, από το παρατηρητήριο του στην Κερατέα Αττικής (Εικόνα 4).
Στις 23 Μαΐου ο Atlas θα έχει φτάσει στην κοντινότερη απόστασή του από την Γη και στις 31 Μαΐου στην κοντινότερη από τον Ήλιο.
Με βάση μελέτες του Μαρτίου 2020 όπου η λαμπρότητά του αυξάνονταν συνεχώς, οι προβλέψεις δείχνουν ότι, για ορισμένες εβδομάδες πριν φτάσει στο περήλιο, θα είναι ορατός από το βόρειο ημισφαίριο και με γυμνό μάτι. Οι καλύτερες στιγμές για παρατήρηση θα είναι για λίγες ώρες μετά την δύση του ηλίου. Προς το τέλος του Μαΐου, πολύ κοντά στο περήλιο και εσωτερικά της τροχιάς του Ερμή, η λαμπρότητά του πιθανώς να γίνει συγκρίσιμη με αυτή της Αφροδίτης!

Εικόνα 3: Η θέση του κομήτη ATLAS (C/2019 Y4), όπως θα τον παρατηρούμε στην ουράνια σφαίρα έως τις 24 Απριλίου.

Πιο πρόσφατες παρατηρήσεις (των τελευταίων δύο εβδομάδων) οδηγούν σήμερα στο ισχυρό ενδεχόμενο της διάσπασης του κομήτη. Στο διάστημα 2-5 Απριλίου 2020 παρατηρήθηκε πτώση της παραγωγής σκόνης από την ουρά του και μείωση της λαμπρότητας του, παρατηρήσεις που οδηγούν στο σενάριο πιθανής διάσπασης του.
Σίγουρα πάντως οι ως τώρα φωτογραφίες του μέσα από τηλεσκόπια παρουσιάζουν ενδιαφέρον τόσο για τους επαγγελματίες αστρονόμους, όσο και για τους ερασιτέχνες παρατηρητές. Ελπίζουμε η διέλευση του κομήτη Άτλαντα αυτήν την Άνοιξη, να μας προσφέρει ένα εντυπωσιακό θέαμα και δια γυμνού οφθαλμού.

Εικόνα 4: Ο κομήτης Άτλας όπως φωτογραφήθηκε στις 29 Μαρτίου 2020 από τον Αντώνη Φαρμακόπουλο. Mauna Keratea Obs. QHY163m, Altair Astro 115 Apo Triplet, SW EQ6, 50min συνολικός χρόνος έκθεσης (LRGB).

Θα παρακολουθούμε και θα σας ενημερώνουμε για την εξέλιξη της πορείας του. Εν τω μεταξύ, δεν ξεχνάμε να στρέφουμε το βλέμμα μας στον ουρανό και να αναζητάμε την ομορφιά του.

Βιβλιογραφία
1. Jet Propulsion Laboratory Small-Body Database Browser: https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?ID=dK19Y040
2. “Comet ATLAS: Will it Become a Naked-Eye Object?», Bob King, SKY&TELESCOPE, March 25, 2020.
3. “On the great comet of 1844-45”, G.P. Bond, Astronomical Journal, vol. 1, iss. 13, p. 97-103 (1850), Cambridge, July 26 1850.
4. British Astronomical Association https://britastro.org
5. Possible Disintegration of Comet C/2019 Y4 (ATLAS) http://www.astronomerstelegram.org/?read=13620
6. “Bright Comet ATLAS could blaze into view this month” https://www.space.com/bright-comet-atlas-visibility-april-2020.html
Πηγή: magazine.noa.gr