Πέμπτη 17 Νοεμβρίου 2022

Λεοντίδες: Κορυφώνεται απόψε 17/11/2022 η «βροχή» των διαττόντων αστέρων

 Η εν λόγω «βροχή» διαττόντων διαρκεί από τις 6 έως τις 30 Νοεμβρίου.

Λεοντίδες: Κορυφώνεται απόψε η «βροχή» των διαττόντων αστέρων

Για μία ακόμη χρονιά, η φθινοπωρινή «βροχή» των διαττόντων αστέρων Λεοντιδών θα κορυφωθεί το βράδυ της Πέμπτης 17 Νοεμβρίου και έως τα χαράματα της Παρασκευής στο βόρειο ημισφαίριο, στο οποίο ανήκει και η Ελλάδα.

Τι είναι οι Λεοντίδες

Οι Λεοντίδες είναι μια μέσης έντασης βροχή διαττόντων, η οποία όμως κατά καιρούς φαίνεται ιδιαίτερα εντυπωσιακή.

Συνήθως φέρνει στον ουρανό της Γης έως 15 «πεφταστέρια» ανά ώρα, αλλά κάθε περίπου 33 χρόνια εμφανίζει ένα περιοδικό αποκορύφωμα με εκατοντάδες ή και δεκάδες χιλιάδες μετέωρα την ώρα. Η πιο πρόσφατη θεαματική χρονιά ήταν το 2001.

Η εν λόγω βροχή διαττόντων διαρκεί από τις 6 έως τις 30 Νοεμβρίου και φαίνεται να προέρχεται από τον αστερισμό του Λέοντα, από όπου πήρε και το όνομά της.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για τα σωματίδια της σκόνης που έχει αφήσει πίσω της η ουρά του κομήτη 55Ρ/Τέμπλ-Τατλ, ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1865 και κάθε Νοέμβριο τα απομεινάρια του διασταυρώνονται με την τροχιά της Γης. Ο κομήτης θα πλησιάσει ξανά τη Γη το 2031. Καθώς η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, τα απομεινάρια του κομήτη συναντούν το ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας, αναφλέγονται λόγω της τριβής και σχηματίζουν φωτεινές σφαίρες, γνωστές ως «πεφταστέρια» ή διάττοντες. Η παρατήρηση των διαττόντων είναι πάντα καλύτερη όταν γίνεται από κάποια σκοτεινή τοποθεσία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πέμπτη 21 Απριλίου 2022

Λυρίδες: Κορυφώνεται τη Μ. Παρασκευή 22/4 /2022 η βροχή διαττόντων αστέρων

 

Οι διάττοντες Λυρίδες θεωρούνται μια μέση «βροχή» που συνήθως διαρκεί 

από τις 16 έως τις 25 Απριλίου

Λυρίδες: Κορυφώνεται τη Μ. Παρασκευή η βροχή διαττόντων αστέρων

Οι Λυρίδες, η πρώτη σημαντική βροχή από «πεφταστέρια» της άνοιξης,

θα κορυφωθούν φέτος στον ουρανό του βορείου ημισφαιρίου, όπου ανήκει 

και η Ελλάδα, το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής 22 Απριλίου προς χαράματα 

του Μεγάλου Σαββάτου.

Οι διάττοντες Λυρίδες θεωρούνται μια μέση «βροχή» που συνήθως διαρκεί

από τις 16 έως τις 25 Απριλίου. Στο αποκορύφωμά τους υπολογίζεται ότι 

εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα και πυρακτώνονται μέχρι 20 μετέωρα 

ανά ώρα με ταχύτητα έως 50 χιλιομέτρων. Μερικές φορές δημιουργούν

 φωτεινά πεφταστέρια με μακριές ουρές που παραμένουν ορατές

 οπουδήποτε στον ουρανό επί αρκετά δευτερόλεπτα. Κάποιες χρονιές, 

τα «πεφταστέρια» τους έφθασαν ακόμη και τα 100 ανά ώρα.

Η συγκεκριμένη βροχή διαττόντων, η οποία καταγράφηκε για πρώτη 

φορά το 687 π.Χ. από τους Κινέζους, φαινομενικά προέρχεται από τον

 αστερισμό της Λύρας, από όπου πήρε το όνομά της, και ιδίως από τον

 αστέρα Βέγα (‘Αλφα Λύρας), ο οποίος είναι το πιο λαμπρό άστρο του

 συγκεκριμένου αστερισμού και το δεύτερο φωτεινότερο άστρο του νυχτερινού 

ουρανού του βορείου ημισφαιρίου.

Η πραγματική όμως πηγή προέλευσης είναι ο κομήτης C/1861 G1 «Θάτσερ»,

 τον οποίο ανακάλυψε το 1861 ο Αμερικανός Α.Θάτσερ. Ο κομήτης αφήνει στο 

πέρασμά του μια μακριά ουρά σκόνης και σωματιδίων, η οποία διασταυρώνεται

 κάθε χρόνο με την τροχιά του πλανήτη μας. Ο κομήτης θα ξαναπεράσει πολύ 

κοντά από τη Γη το 2276, καθώς η τροχιά του γύρω από τον Ήλιο διαρκεί περίπου 

415 χρόνια.

Τα απομεινάρια από την ουρά του κομήτη, μετά το τελευταίο κοντινό πέρασμά

 του κατά τον 19ο αιώνα, αιωρούνται ακόμα στο διάστημα και συνεχίζουν να 

προκαλούν τη «βροχή» των Λυρίδων κάθε χρόνο.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ

Τετάρτη 13 Απριλίου 2022

NASA: Ο μέγα-κομήτης Μπερναντινέλι-Μπερνστάιν είναι ο μεγαλύτερος που έχει βρεθεί

 

Οι κομήτες αφήνουν πίσω τους μια τεράστια θεαματική ουρά, ενώ το κυρίως σώμα τους, δηλαδή ο πυρήνας τους, χαρακτηρίζεται από τους επιστήμονες ως «βρώμικη χιονόμπαλα», επειδή αποτελείται από πάγο ανάμικτο με σκόνη

NASA: Ο μέγα-κομήτης Μπερναντινέλι-Μπερνστάιν είναι ο μεγαλύτερος που έχει βρεθεί | tanea.gr

Ο γιγάντιος κομήτης C/2014 UN271, γνωστότερος ως «Μπερναντινέλι-Μπερνστάιν» από τα ονόματα των αστρονόμων που τον ανακάλυψαν, είναι πραγματικά ο μεγαλύτερος που έχει ποτέ βρεθεί, επιβεβαίωσαν πέντε φωτογραφίες του διαστημικού τηλεσκοπίου Χαμπλ (Hubble), όπως ανακοίνωσε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA).

Ο μεγα-κομήτης, ο οποίος έγινε για πρώτη φορά αντιληπτός τυχαία το 2010 και η ύπαρξη του επιβεβαιώθηκε το 2014, έχει στερεό πυρήνα διαμέτρου περίπου 80 μιλίων (129 χιλιομέτρων), 50 φορές μεγαλύτερο από τον μέσο κομήτη. Ο πυρήνας του είναι μεγαλύτερος από όλη την Πολιτεία Ρόουντ ‘Αιλαντ των ΗΠΑ. Η μάζα του εκτιμάται σε 500 τρισεκατομμύρια τόνους, 100.000 φορές μεγαλύτερη από εκείνη ενός τυπικού κομήτη. Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ μεγέθους ήταν ο κομήτης C/2002 VQ94 που είχε ανακαλυφθεί το 2002 και η διάμετρος του πυρήνα του εκτιμήθηκε σε 60 μίλια (96 χιλιόμετρα). 

«Πάντα υποπτευόμασταν ότι αυτός ο κομήτης είναι μεγάλος, επειδή είναι τόσο φωτεινός σε τόσο μεγάλη απόσταση. Τώρα το επιβεβαιώσαμε. Ο εν λόγω κομήτης είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου, καθώς πολλές χιλιάδες κομήτες είναι πολύ αχνοί για να γίνουν ορατοί στα πιο μακρινά μέρη του ηλιακού συστήματος» δήλωσε ο καθηγητής πλανητικής επιστήμης και αστρονομίας Ντέηβιντ Τζούιτ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος ‘Αντζελες (UCLA). Οι ερευνητές έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής «The Astrophysical Journal Letters».

Ο παγωμένος τεράστιος κομήτης κινείται με ταχύτητα περίπου 35.400 χιλιομέτρων την ώρα και βρίσκεται σήμερα μακριά από τη Γη, ενώ η κοντινότερη απόσταση του από τον πλανήτη μας αναμένεται να είναι τα 1,6 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα που θα πλησιάσει το 2031 – μια απόσταση ασφαλείας που δεν εγείρει ανησυχίες. Η τωρινή θερμοκρασία του, καθώς απέχει από τον Ήλιο περίπου 3,2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, είναι μείον 211 βαθμοί Κελσίου.

Ο κομήτης εκτιμάται ότι προέρχεται από το παγωμένο Νέφος Όορτ, την πιο μακρινή περιοχή του ηλιακού συστήματος, όπου τριγυρνάει ένας τεράστιος αριθμός κομητών, εωσότου κάποιοι αρχίσουν το «ταξίδι» τους προς το εσωτερικό ηλιακό σύστημα (και τη Γη) μετά από μια βαρυτική διατάραξη της έως τότε τροχιάς τους. Ο «Μπερναντινέλι-Μπερνστάιν»εκτιμάται ότι χρειάζεται περίπου τρία εκατομμύρια χρόνια για να διαγράψει μια ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο, φθάνοντας στο αφήλιο (το μακρινότερο σημείο της τροχιάς του) σε απόσταση έως μισού έτους φωτός από το άστρο μας.

Οι κομήτες αφήνουν πίσω τους μια τεράστια θεαματική ουρά, ενώ το κυρίως σώμα τους, δηλαδή ο πυρήνας τους, χαρακτηρίζεται από τους επιστήμονες ως «βρώμικη χιονόμπαλα», επειδή αποτελείται από πάγο ανάμικτο με σκόνη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ


Πέμπτη 7 Απριλίου 2022

Ανακαλύφθηκε ο πιο μακρινός γαλαξίας σε απόσταση 13,5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός

 «Ο γαλαξίας είναι υπερβολικά φωτεινός στο υπεριώδες φως για λόγους που δεν είναι σαφείς» ανέφεραν οι ερευνητές που τον ανακάλυψαν

anakalyfthike-o-pio-makrinos-galaxias-se-apostasi-13-5-disekatommyrion-eton-fotos-561798037

Μια διεθνής ομάδα αστρονόμων ανακάλυψε το πιο μακρινό αστρονομικό αντικείμενο στο σύμπαν, έναν γαλαξία με την ονομασία HD1, σε απόσταση περίπου 13,5 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Φάμπιο Πακούτσι του Κέντρου Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν των ΗΠΑ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Monthly Notices» της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, ανέφεραν ότι ο γαλαξίας είναι υπερβολικά φωτεινός στο υπεριώδες φως για λόγους που δεν είναι σαφείς.

Εκτιμούν ότι ο εν λόγω γαλαξίας είτε δημιουργεί άστρα με εντυπωσιακό ρυθμό (περισσότερα από 100 κάθε χρόνο, τουλάχιστον δεκαπλάσια των αναμενομένων), είτε περιέχει μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα με μάζα περίπου 100 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου, κάτι που θα μπορούσε να εξηγήσει εναλλακτικά την μεγάλη φωτεινότητα του HD1. Καθώς «καταπίνει» τεράστιες ποσότητες αερίων, φωτόνια υψηλής ενέργειας μπορεί να εκπέμπονται από την περιοχή γύρω από τη μαύρη τρύπα. Αν αυτό όντως συμβαίνει, τότε θα πρόκειται για την πιο πρώιμη γνωστή μαύρη τρύπα, πολύ πιο κοντά στην αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) από οποιαδήποτε έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

Ο HD1 ανακαλύφθηκε μετά από 1.200 ώρες παρατηρήσεων με διάφορα τηλεσκόπια (Subaru, VISTA, Spitzer. UK Infrared). Ακολούθησαν παρατηρήσεις από το μεγάλο τηλεσκόπιο ALMA στη Χιλή, που έδειξαν ότι ο HD1 είναι 100 εκατομμύρια έτη φωτός πιο μακριά από τον GN-z11, τον έως τώρα κάτοχο του ρεκόρ αρχαιότερου και πιο μακρινού γαλαξία. Θα ακολουθήσουν παρατηρήσεις του HD1 από το νέο μεγάλο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb, το οποίο «πιάνει δουλειά» φέτος, προκειμένου να επιβεβαιωθεί οριστικά ότι πρόκειται για τον νέο κάτοχο του γαλαξιακού ρεκόρ απόστασης.

Πηγή: ΑΠΕ

Τετάρτη 30 Μαρτίου 2022

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε το πιο μακρινό άστρο στο σύμπαν, το «Earendel»

 

Απέχει περίπου 12,9 δισ. έτη φωτός από τη Γη - Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι έχει 50 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο

Το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» (Hubble) «είδε» το φως του πιο μακρινού μεμονωμένου άστρου που έχει ποτέ παρατηρηθεί μέχρι σήμερα. Το άστρο, το οποίο ονομάστηκε Earendel (σημαίνει «άστρο της αυγής» στα παλαιά αγγλικά), βρίσκεται σε απόσταση περίπου 12,9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη.


Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ απόστασης ήταν ένα άστρο σε απόσταση 4 δισ. ετών

φωτός, που είχε βρεθεί πάλι από το Hubble το 2018. Ο νέος κάτοχος του ρεκόρ βρίσκεται 

σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση στον χώρο και τον χρόνο.

«Σχεδόν δεν το πιστεύαμε στην αρχή, αυτό το άστρο ήταν τόσο μακρύτερα από το προηγούμενο πιο μακρινό άστρο», δήλωσε ο αστρονόμος Μπράιαν Γουέλτς του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης, ο επικεφαλής ερευνητής της ομάδας που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «NatureΟι επιστήμονες εκτιμούν ότι το Earendel έχει τουλάχιστον 50 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον Ήλιο μας και είναι εκατομμύρια φορές πιο φωτεινό. Το άστρο θα μελετηθεί περαιτέρω από το νέο πιο ισχυρό διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb της NASA, το οποίο ήδη τέθηκε σε τροχιά και θα αρχίσει τις παρατηρήσεις του φέτος.

Όπως ανέφερε ο Γουέλτς, «με το Webb μπορεί να δούμε ακόμη πιο μακρινά άστρα από το Earendel, σπάζοντας το ρεκόρ απόστασης του, κάτι απίστευτα συναρπαστικό».