Αόρατοι αστεροειδείς «βολτάρουν» επικίνδυνα κοντά στη Γη

Το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο υπέρυθρης ακτινοβολίας WISE της NASA εντόπισε, για πρώτη φορά, αρκετούς πολύ σκοτεινούς αστεροειδείς που γυροφέρνουν αόρατοι κοντά στην τροχιά της Γης. Μέχρι τώρα, τα ουράνια αυτά σώματα είχαν περάσει απαρατήρητα από κάθε έρευνα που είχε ως στόχο να ανιχνεύσει εν δυνάμει επικίνδυνα για τη Γη αντικείμενα.
Το αμερικανικό τηλεσκόπιο εκτοξεύτηκε στα μέσα Δεκεμβρίου του 2009 και από φέτος τον Ιανουάριο άρχισε να χαρτογραφεί τον ουρανό σε υπέρυθρα μήκη κύματος. Μέσα στις πρώτες έξι εβδομάδες των παρατηρήσεών του, σύμφωνα με το «Νιού Σάιεντιστ», ανακάλυψε 16 άγνωστους μέχρι τώρα αστεροειδείς με τροχιές πολύ κοντινές στην τροχιά του πλανήτη μας.

Από τα σώματα αυτά, πάνω από τα μισά αντανακλούν λιγότερο από το ένα δέκατο του φωτός του ήλιου, το οποίο πέφτει πάνω τους, με συνέπεια να καθίσταται δύσκολος ο εντοπισμός τους με τηλεσκόπια ορατού φωτός. Ένας από αυτούς τους αστεροειδείς είναι τόσο σκοτεινός σαν φρέσκια μαύρη άσφαλτός, αντανακλώντας λιγότερο από το 5% του ηλιακού φωτός.

Πολλά από αυτά τα σκοτεινά σώματα έχουν τροχιές με απότομη κλίση σε σχέση με την τροχιά των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος και των περισσότερων υπόλοιπων αστεροειδών, με συνέπεια τα τηλεσκόπια που ψάχνουν για τους συνήθεις αστεροειδείς να μην «πιάνουν» αυτά τα σώματα με την διαφορετική κλίση στην τροχιά τους.

Ευτυχώς αυτοί οι αστεροειδείς που είναι σκοτεινοί αναφορικά με το ορατό φως, είναι αρκούντως «φωτεινοί» όσον αφορά την υπέρυθρη ακτινοβολία, καθώς απορροφούν μεγάλες ποσότητες ηλιακών ακτινών και θερμαίνονται, με αποτέλεσμα το τηλεσκόπιο WISE να τους «βλέπει».

Το νέο τροχιακό τηλεσκόπιο της NASA αναμένεται να ανακαλύψει τουλάχιστον 1.000 κοντινά στη Γη αντικείμενα, όμως –δυστυχώς- οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι υπάρχουν πολλά περισσότερα (δεκάδες χιλιάδες) τέτοια άγνωστα και εν δυνάμει επικίνδυνα σώματα με μάζα αρκετή για να προκαλέσουν φοβερή ζημιά αν πέσουν κάποτε στον πλανήτη μας.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι σκοτεινοί αστεροειδείς μπορεί να είναι πρώην κομήτες, από τους οποίους εξατμίστηκε προ πολλού καιρού όλος ο πάγος από την εξωτερική επιφάνειά τους, με αποτέλεσμα να μην «παράγουν» πια ουρές από σωματίδια σκόνης και πάγου.

Ποτέ πριν δεν πλησιάσαμε τόσο κοντά στο Φόβο!

Το ευρωπαϊκό διαστημικό σκάφος Mex (European Mars Express) πέρασε σε απόσταση μόλις 67 χιλιομέτρων από τον Φόβο, το δορυφόρο του Άρη. Κανένα αντικείμενο φτιαγμένο από τον άνθρωπο δεν είχε ποτέ πλησιάσει τόσο κοντά, κάτι που αναμένεται να δώσει νέα στοιχεία για την ανάλυση και την κατανόηση του μυστηριώδους φεγγαριού (όνομα και πράγμα!).
«Κάτι δεν πάει καλά με τον Φόβο», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA). Οι προηγούμενες προσεγγίσεις διαστημικών σκαφών, από πιο μακρινές αποστάσεις, είχαν δείξει ότι ο δορυφόρος έχει υπερβολικά μικρή πυκνότητα, πράγμα που σημαίνει πιθανότατα ότι η επιφάνειά του κρύβει πολλές μεγάλες κοιλότητες και κενά στο εσωτερικό του, το οποίο θεωρείται πορώδες σε ποσοστό 25 – 35%.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι ο Φόβος είναι ένας «σωρός» πλανητικών «σκουπιδιών» που κάποια στιγμή συμπυκνώθηκαν και αποτέλεσαν ουράνιο σώμα. Το σκάφος Mex, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη από το Δεκέμβριο του 2003, συνέλεξε στοιχεία για το βαρυτικό πεδίο του δορυφόρου, κάτι που θα επιτρέψει στους επιστήμονες να καταλάβουν την κατανομή της μάζας στο εσωτερικό του.

Μέσα στον Μάρτιο το σκάφος θα κάνει και άλλα κοντινά «περάσματα» δίπλα από το Φόβο και πλέον θα πιάσει δουλειά η φωτογραφική κάμερα του Mex για να τραβήξει φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης.

Ο Φόβος αργά αλλά σταθερά πλησιάζει προς τον Άρη και κάποια στιγμή αναμένεται να διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη υπό την πίεση των ασκούμενων πάνω του δυνάμεων από τον «μητρικό» του πλανήτη.