Κυριακή 6 Μαρτίου 2011

ΖΩΗ ΣΕ ΜΕΤΕΩΡΙΤΕΣ;

Μετά τους εξωγήινους μικροοργανισμούς που φέρεται να βρέθηκαν σε έναν μετεωρίτη από τον Άρη, και τη μελέτη που ισχυριζόταν ότι εντόπισε εξωγήινα μικρόβια ψηλά στην ατμόσφαιρα, σειρά παίρνει ένας διακεκριμένος ερευνητής της NASA, ο οποίος υποστηρίζει ότι εντόπισε απολιθώματα εξωγήινων βακτηρίων σε μια κατηγορία εξαιρετικά σπάνιων μετεωριτών. Η ανακάλυψη μπαίνει τώρα στο μικροσκόπιο εκατοντάδων άλλων ειδικών.

Ερμηνεύω τα ευρήματα ως ένδειξη ότι η ζωή είναι ευρέως διαδεδομένη
O Δρ Ρίτσαρντ Χούβερ, αστροβιολόγος του Κέντρου Διαστημικής Πτήσης Marshall της NASA, εντόπισε τα επίμαχα απολιθώματα στο εσωτερικό μετεωριτών που ονομάζονται ανθρακούχοι χονδρίτες CI1 -μόνο εννέα μετεωρίτες αυτής της κατηγορίας έχουν βρεθεί ποτέ στη Γη, και όλοι τους περιέχουν οργανικές ενώσεις.

Η επιθεώρηση Journal of Cosmology ανάρτησε τη μελέτη στο δικτυακό τόπο της και κάλεσε εκατοντάδες ειδικούς να κάνουν «φύλλο και φτερό» τα ευρήματα, πριν τα παρουσιάζει τελικά στην έντυπη έκδοσή της.

Αντιλαμβανόμενος ότι ο ισχυρισμός είναι πιθανό να προκαλέσει αντιδράσεις, ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης Ρούντι Σάιλντ, ερευνητής του Κέντρου Αστροφυσικής Harvard-Smithsonian, επισήμανε ότι
ο Δρ Χούβερ είναι «έγκριτος επιστήμονας και αστροβιολόγος με αναγνωρισμένου κύρους προσφορά στη NASA».

Ο Δρ Χούβερ έσπασε τους μετεωρίτες σε στείρες συνθήκες και τους εξέτασε με ηλεκτρονικά μικροσκόπια σάρωσης και εκπομπής πεδίου. Στις εικόνες εντόπισε σχηματισμούς μήκους μερικών μικρομέτρων (εκατομμυριοστών του μέτρου) οι οποίοι θυμίζουν μικροοργανισμούς.

Ορισμένες από αυτές τις δομές παρουσιάζουν εντυπωσιακή ομοιότητα με τα κυανοβακτήρια, μια κατηγορία βακτηρίων που φωτοσυνθέτουν όπως τα φυτά.

Ο ερευνητής εμφανίζεται βέβαιος ότι πρόκειται για απολιθώματα ζωντανών οργανισμών, και διαβεβαιώνει ότι δεν πρόκειται για γήινα μικρόβια που μόλυναν τα δείγματα.

«Το συναρπαστικό είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις [οι σχηματισμοί] είναι αναγνωρίσιμοι και είναι δυνατό να συσχετιστούν με είδη εδώ στη Γη» δήλωσε ο Δρ Χούβερ στο Fox News.

Ορισμένες από τις επίμαχες δομές, πάντως, είναι εντελώς ασυνήθιστες: «Υπάρχουν μερικά που είναι πολύ παράξενα και δεν μοιάζουν με τίποτα που θα μπορούσα να ταυτοποιήσω» αναφέρει ο ερευνητής, ο οποίος πέρασε δέκα χρόνια ως κυνηγός μετεωριτών σε όλο τον κόσμο.

Το τελικό του συμπέρασμα θα μπορούσε δυνητικά να αλλάξει την εικόνα του ανθρώπου για το Σύμπαν: «Ερμηνεύω τα ευρήματα ως ένδειξη ότι η ζωή είναι ευρέως διαδεδομένη, αντί να περιορίζεται στενά στον πλανήτη Γη» είπε.

Όπως σχολιάζει ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης, ο Δρ Χούβερ «καταλήγει στο συμπέρασμα ότι αυτά τα απολιθωμένα βακτήρια δεν είναι προϊόν μόλυνσης από τη Γη, αλλά είναι τα απολιθωμένα υπολείμματα ζωντανών οργανισμών που ζούσαν στο μητρικό σώμα αυτών των μετεωριτών, όπως για παράδειγμα κομήτες, δορυφόροι και άλλα ουράνια σώματα».

»Η συνέπεια είναι ότι η ζωή υπάρχει παντού, και ότι η ζωή στη Γη μπορεί να ήρθε από άλλους πλανήτες».

Το Journal of Cosmology ανακοίνωσε ότι οι γνώμες όσων ερευνητών επιθυμούν να εξετάσουν τα ευρήματα θα δημοσιεύονται online μαζί με τη μελέτη του Δρ Χούβερ.

«Δεδομένης της αμφιλεγόμενης φύσης αυτής της ανακάλυψης, προσκαλέσαμε 100 ειδικούς και αποστείλαμε μια γενική πρόσκληση σε 5.000 μέλη της επιστημονικής κοινότητας να εξετάσουν το άρθρο και να προσφέρουν την κριτική τους ανάλυση» γράφει ο αρχισυντάκτης της επιθεώρησης.

«Καμία άλλη έρευνα στην ιστορία της επιστήμης δεν έχει υποβληθεί σε τόσο αυστηρό έλεγχο [...] πριν δημοσιευτεί» επισημαίνει.

Τα σχόλια της επιστημονικής κοινότητας θα δημοσιευτούν το διάστημα 7 με 10 Μαρτίου.

Προηγούμενα

Ο ισχυρισμός ότι οι μετεωρίτες που πέφτουν στη Γη περιέχουν ίχνη εξωγήινης ζωής δεν είναι καινούργιος.

Η διασημότερη περίπτωση είναι ο μετεωρίτης ALH 84001, ο οποίος έγινε πρωτοσέλιδο το 1996, όταν το περιοδικό Science δημοσίευσε μια αμφιλεγόμενη έρευνα του Δρ Ντέιβιντ ΜακΚέι, σύμφωνα με τον οποίο ο βράχος από το διάστημα περιέχει αποτυπώματα οργανισμών εξωγήινης προέλευσης.

Η δημοσίευση του Δρ ΜακΚέι έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση ώστε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον εμφανίστηκε στην τηλεόραση για να το ανακοινώσει.

Ο ισχυρισμός του Δρ ΜακΚέι είχε ιδιαίτερη σημασία για την ύπαρξη ζωής στο Σύμπαν, δεδομένου ότι ο ALH 84001 θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα αντικείμενα στο Ηλιακό Σύστημα: χρονολογήθηκε στα 4,091 δισεκατομμύρια χρόνια, περίπου μισό δισεκατομμύριο χρόνια μετά το σχηματισμό της Γης.

Μετέπειτα αναλύσεις έδειξαν ότι ο βράχος εκτινάχθηκε από τον Άρη κατά την πρόσκρουση ενός αστεροειδή πριν από 15 εκατομμύρια χρόνια. Τελικά προσγειώθηκε στην Ανταρκτική, όπου ανακαλύφθηκε το 1984.

Οι μελέτες που μεσολάβησαν από τη δημοσίευση του Δρ ΜακΚέι δίνουν αντιφατικά αποτελέσματα. Ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι επίμαχοι σχηματισμοί είναι αδύνατο να σχηματίστηκαν απουσία ζωής, ενώ άλλοι επιμένουν ότι πρόκειται για μη βιογενείς σχηματισμούς που προήλθαν από χημικές αντιδράσεις.

Το 2009, πάντως, ομάδα ερευνητών της NASA, στην οποία συμμετείχε και ο Δρ ΜακΚέι, ανέφεραν στην επιθεώρηση Geochimica et Cosmochimica Acta ότι υπάρχουν «ισχυρές ενδείξεις σύμφωνα με τις οποίες ενδέχεται να υπήρξε ζωή στον Άρη».

Επισήμαναν μάλιστα ότι «Κανείς από τους πρωτοφανείς σχηματισμούς που υποστηρίζουν την υπόθεσή μας για τον ALH 84001 δεν έχει διαψευστεί ή έχει αποδοθεί με βεβαιότητα σε μη βιολογικές εξηγήσεις».

Από το 1996 έως σήμερα, το αίνιγμα του ALH 84001 παραμένει αναπάντητο. Ορισμένοι επιστήμονες, πάντως, δηλώνουν βέβαιοι ότι ο Άρης φιλοξενούσε κάποτε μικροβιακή ζωή: Το 2001, Αμερικανοί ερευνητές υποστήριξαν ότι οι αποστολές Viking 1 και 2 είχαν ανιχνεύσει μικροβιακή δραστηριότητα στον Άρη, σε αντίθεση με ό,τι εκτιμά η ίδια η NASA για τα αποτελέσματα των αποστολών.

Ένας ακόμα πιο προκλητικός ισχυρισμός είδε τα φώτα της δημοσιότητας το 2001, όταν Ιταλοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι εντόπισαν μέσα σε μετεωρίτη εξωγήινα μικρόβια που άρχισαν να πολλαπλασιάζονται όταν καλλιεργήθηκαν στο εργαστήριο.

Οι Ιταλοί επιστήμονες διαβεβαίωσαν ότι είχαν αποστειρώσει το εξωτερικό του μετεωρίτη, ώστε να μην μολυνθεί από γήινα μικρόβια. Αυτό όμως δεν έπεισε την επιστημονική κοινότητα, με πολλούς ειδικούς να δηλώνουν βέβαιοι ότι επρόκειτο για συνήθη βακτήρια που είχαν προλάβει να εισχωρήσουν στο εσωτερικό του βράχου.

Σε μια τρίτη περίπτωση, το 2000, ερευνητές του Ινδικού Οργανισμού Διαστημικής Έρευνας υποστήριξαν ότι τα ερευνητικά τους αερόστατα συνέλεξαν εξωγήινα μικρόβια ψηλά στην ατμόσφαιρα.

Και σε αυτή την περίπτωση, οι περισσότεροι ειδικοί εκτίμησαν ότι τα δείγματα είχαν πιθανότατα μολυνθεί από γήινα μικρόβια.

Γεγονός είναι ότι καμία μελέτη για την ανακάλυψη εξωγήινης ζωής δεν έχει επιβεβαιωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας.

Παρόλα αυτά, οι πλειονότητα των επιστημόνων πιστεύει σήμερα ότι η ανακάλυψη εξωγήινων οργανισμών είναι θέμα χρόνου.

Από τα τέλη τα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει εκατοντάδες πλανήτες εκτός του Ηλιακού Συστήματος, από τους οποίους ορισμένοι παρουσιάζουν ομοιότητες με τη Γη.

Ακόμα και αν δεν ανακαλυφθούν ποτέ ίχνη εξωγήινων στο δικό μας πλανήτη, τα ισχυρότερα τηλεσκόπια του μέλλοντος θα είναι πιθανώς σε θέση να ανιχνεύσουν από μακριά τις χημικές υπογραφές της ζωής, όπως για παράδειγμα το φασματικό ίχνος της χλωροφύλλης ή άλλων βιολογικών μορίων.
Newsroom ΔΟΛ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου